احساس بی حسی در سر میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله آسیب و یا صدمهی وارده به عضلات گردن، سکتهی مغزی و حتی اختلال عصب شناختی باشد.
بی حسی در سر میتواند در نتیجهی تحریک یا التهاب عصب، یا تحت فشار بودن عصب به خصوص در ناحیهی گردن و قسمت فوقانی پشت باشد. اصطلاح پزشکی بکار رفته برای این عارضه پارستزی سر میباشد. این وضعیت معمولاً با داشتن استرس و اضطراب و مشکلات عضلانی در گردن، شانه، و ناحیهی بالایی پشت ایجاد میشود. هنگامی که سطح پتاسیم در خون افزایش یافته و بیشتر از حد معمول شود، ممکن است منجر به بروز هایپرکالمی گردد. در اکثر اوقات، این عارضه به مصرف داروهای دیورتیک و یا نارسایی کلیوی ارتباط دارد.
همه چیز درباره بی حسی در سر
علائم:تهوع، ضربانی که ضعیف، آهسته و نامنظم است، از حال رفتن و غش ناگهانی به دلیل ضربان قلب نامنظم، بی حسی در سر با این حال، بی حسی گاه به گاه سر میتواند نشانهی عارضهای جدیتر از مواردی که در بالا اشاره شد باشد. چنین وضعیتی معمولاً بر روی اعصابی که در پوست سر پخش شده اند فشار وارد میسازد.
به طور کلی، تحریک و آزردگی اعصاب سه شاخه و گردن، اختلالات ستون فقرات، بیماریهای عصبی، عفونت، و همچنین فتق دیسک با این عارضه ارتباط دارند. چند علت شایع که ممکن است به بی حسی در سر منجر شوند در ادامه آورده شده اند. بی حسی در سر
دلایل احتمالی و علائم بی حسی در سر
مولتیپل اسکلروزیس یا فلج چندگانه – نوعی اختلال عصبی خود ایمنی است که از دست دادن غلاف میلین که فیبرهای عصبی خاصی را احاطه کرده است را شامل میشود و میتواند هم بر مغز و هم ستون فقرات تأثیر گذارد.
علائم:بی حسی سر، تاری دید، سرگیجه، و در موارد شدید فلج ناقص
مننژیت – مننژیت یک بیماری عفونی ناشی از باکتری بوده و مننژ یا پردههای مغز را تحت تأثیر قرار داده و به آنها آسیب میرساند.
علائم:تب، حالت تهوع، بی حسی سر، و درد در ناحیه سر
صرع ـ نوعی اختلال سیستم عصبی مرکزی است که با تشنج و از دست دادن هوشیاری مشخص میشود.
علائم:احساس سوزن سوزن شدن در سر، اسپاسمهای عضلانی، بی حسی در سر
نورالژی عصب سه شاخه ـ یک اختلال عصبی شدید بوده که با حملاتی همراه بوده و عمدتاً بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد. علت دقیق این عارضه ناشناخته بوده، اما بر عصب سه شاخه تأثیر میگذارد.
علائم:بی حسی در ناحیه سر و صورت، دردی تیز که یک طرف صورت را در یک زمان تحت تأثیر قرار میدهد.
سکته مغزی (عارضهی مغزی عروقی) ـ از دست دادن ناگهانی عملکرد مغز به دلیل مسدود شدن یا پارگی رگهای خونی موجود در مغز و منجر شدن به نکروز یا مرگ بافت مغز را سکته مغزی گویند.
علائم:سرگیجه، بی حسی سر، از دست دادن کنترل عضلات
ختلالات نخاعی ـ بیماریهای دژنراتیو دیسک، آرتروز ستون فقرات، فتق دیسک، و هر گونه صدمه به نخاع، ممکن است به پارستزی سر منجر شود.
علائم:احساس سوزن سوزن شدن و بی حس کننده در سر، از دست دادن کنترل حرکتی
حمله ایسکمیک قلبی ـ این عارضه در مقایسه با سکتهی مغزی کمتر خطرناک بوده به این دلیل که عرضهی خون به مغز را تنهابرای مدت زمان کوتاهی مختل میسازد.
علائم:خستگی، ضعف، غش، بی حسی در سر
اختلال گردش خون ورتبروبازیلر (Vertebrobasilar Circulatory Disorder) ـ هر یک از چندین اختلال عصبی مربوط به شریانهای ورتبرال و بایزلر را گویند که جریان خون را به مخچه و ساقه مغز مختل سازد.
علائم:سردرد، بی حسی، ضعف عضلانی، از دست دادن شنوایی، لکنت زبان
هایپرکالمی ـ هنگامی که سطح پتاسیم در خون افزایش یافته و بیشتر از حد معمول شود، ممکن است منجر به بروز هایپرکالمی گردد. در اکثر اوقات، این عارضه به مصرف داروهای دیورتیک و یا نارسایی کلیوی ارتباط دارد.
علائم:تهوع، ضربانی که ضعیف، آهسته و نامنظم است، از حال رفتن و غش ناگهانی به دلیل ضربان قلب نامنظم، بی حسی در سر
بیماری لایم ـ یک بیماری التهابی ناشی از باکتریهای منتقل شده از طریق نیش نوعی کنه است.
علائم:تب، تورم مفصل و بثورات، مشکلات عصبی، سبکی سر و بی حسی
تشخیص و درمان تغییرات
درمان بی حسی در سر به تشخیص علت یا علتهای نهفته و یا بیماریهای موجود بستگی دارد؛ بنابراین انجام معاینات و بررسیهای کامل سابقهی پزشکی بیمار و همچنین سابقهی علائمی مانند زمان و میزان وقوع، محل دقیق بی حسی و اینکه آیا همراه با علائم دیگری همچون سرگیجه، تاری دید، تهوع و درد است یا خیر بر روی بیمار انجام میشود.
مرحلهی بعد تشخیص انجام آزمایش خون و یک سری معایناتی همچون موارد ذیل است:» بیوپسی عصب» بررسی هدایت عصبی (NCS)» الکترومیوگرافی (EMG)» شمارش سلولهای خونی» بررسی سطوح هموگلوبین» بررسی سطوح کلسیم، منیزیم، ویتامین B ۱۲، و تیامین
هنگامی که علت دقیق آن با کمک این آزمایشات تشخیصی مشخص شد، پزشکان داروها، مکملها و درمانهای مناسب را جهت رسیدگی به این مشکل تجویز میکنند. گاهی داروهای ضد التهابی و ضد افسردگی نیز ممکن است جهت درمان بی حسی در سر بسته به علت نهفته مورد نیاز باشد. در عین واحد، کنترل و مدیریت مناسب استرس، میتواند به شخص در چیره شدن بر بی حسی و سایر ناراحتیهای همراه با آن کمک کند. مدیتیشین و تکنیکهای رهایی از استرس نیز چند راه مؤثر و به اثبات رسیده در این امر به شمار میروند.
تشخیص مناسب میتواند نقش مهمی در درمان احساس بی حسی و جلوگیری از هرگونه عوارضی داشته باشد که در صورت عدم درمان به موقع رخ خواهند داد. چنانچه مدت زمان زیادی است که احساس بی حسی در سر میکنید و چنانچه این بی حسی همراه با علائم فوق الذکر است، آنگاه احتمال زیادی میرود که این وضعیت به صدمهی عصب و یا یک اختلال در ارتباط است. چنین وضعیتی در صورتی که به موقع تشخیص داده نشده و مورد توجه قرار نگیرد، ممکن است به عوارض جدی نورولوژیکی منجر شود.
راههای مختلف طبیعی برای درمان این بیماری
استرس و اضطراب
سوزن سوزن شدن سر میتواند نشانهای از اضطراب و استرس باشد. استرس به روشهای مختلفی بر روی بدن تاثیر میگذارد. این حالت تحریک عضلات و اعصاب را تشدید میکند. معمولا، این نوع احساس سوزن سوزن در یک یا هر دو طرف سر ایجاد شده و به صورت متوالی میآید و میرود. احساس سوزن سوزن شدن گاهی جلوتر و گاهی همراه با دورههای استرس و اضطراب ایجاد میشود.
مجله بین المللی Trichology گزارش داد که پوست سر یک منطقه بسیار حساس است و به راحتی تحریک میشود. محققان در این مقاله اعلام کرده اند که استرس یکی از دلایل احساس سوزن سوزن، سوزش و یا احساس راه رفتن موجودی روی پوست سر میشود. همراه با احساس سوزش در پوست سر، استرس میتواند به درماتیت خارشی در پوست سر منجر شود؛ بنابراین مدیریت استرس برای جلوگیری از ایجاد تاثیرات منفی بر سلامت عمومی بسیار مهم است. در میان درمانهای طبیعی برای استرس و اضطراب برای جلوگیری از سوزن سوزن شدن سر استفاده از ویتامینهای گروه B، به خصوص B ۶، چای بابونه، و روغنهایی که خواص کاهنده استرس را دارند، قرار دارد.
میگرن
میگرن یک سردرد ضربان دار و شدید است که میتواند باعث احساس سوزن سوزن شدن سر قبل از شروع حملات یا در طول حملاتسردرد شود. میگرن در اکثر مواقع فقط در پشت و یا یک طرف سر احساس میشود؛ بنابراین احساس سوزن سوزن شدنی که همراه میگرن است معمولا در یک طرف سر است.
دکتر Jasvinder Chawla میگوید که یکی از عوارض میگرن پارستزی یا بی حسی است. به گزارش وب سایت BrainandSpine، میگرن میتواند احساس سوزن سوزن شدن و حتی بی حسی در صورت، لبها و زبان ایجاد کند. در مورد میگرنهای شدید، گاهی مشکلات گفتاری و سرگیجه نیز وجود دارد.
پزشکان هنوز نمیدانند که میگرن به چه دلیل ایجاد میشود. اما برخی معتقدند که کمبود تغذیهای موجب ایجاد حملات میگرن میشود؛ بنابراین اگر بعد از سوزن سوزن شدن سر سر درد گرفتید یا اگر همزمان با سردرد چنین حسی دارید، این احساس به دلیل میگرن در شما به وجود میآید؛ بنابراین درمان میگرن میتواند موجب درمان احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن سر شود.
عفونت سینوسی
عفونت سینوسی فشار در سر را افزایش داده و احساس سوزن سوزن شدن یا خزیدن موجودی در سر را به وجود میآورد. عفونت در سینوسها باعث التهاب در پیشانی، بینی و میان چشمها میشود. یکی از شایعترین عوارض سینوزیت، پارستزی عصب سه قلو در سر است. این عصب، بزرگترین عصب در سر است و مسئول احساس سوزن سوزن شدن و درد در صورت، پوست سر و پیشانی میباشد.
برای درمان عفونتهای سینوسی، میتوانید از روشهایی مانند شستشوی بینی با آب گرم شور، استفاده از کمپرس آب گرم روی سر و پیشانی، استفاده از غذاهای تند و ادویه دار و استفاده از بخور برای نرم کردن مخاط و باز شدن سینوسها استفاده کنید.
آسیب عصبی یا عضلانی
هر نوع آسیب به عضلات گردن یا اعصاب سر میتوانید سوزن سوزن سر را آغاز کند. احساسی که به این دلیل ایجاد میشود بیشتر بر روی گونهها یا پوست سر حس میشود. بسته به نوع آسیب، احساس سوزن سوزن شدن ناشی از آسیبهای عصبی میتواند موقتی یا مزمن باشد.
مجله انجمن کایروپراکتیک کانادا (Canadian Chiropractic Association) گزارشی را از یک زن که از سوزن سوزن شدن سر و سرگیجه رنج میبرد منتشر کرده است. پزشکان با بررسی این مورد دریافتند که احساس سوزن سوزن شدن در پیشانی، گونه و چانه او ناشی از سفتی و ضعف یکی از عضلات گردن است.
پزشکان میگویند که آسیب به اعصاب سر میتواند باعث احساس مورمور شدن شود. این آسیب عصبی معمولا با عفونتهای ویروسی، فشار خون بالا و یا سکته مغزی ایجاد میشود. علائم عمومی نوروپاتی کرانیال، که در آن اعصاب در مغز تحت تاثیر هستند، شامل احساس سوزن سوزن شدن، درد و بی حسی در ناحیه سر میشود.
وارد آمدن ضربه به سر
ضربه به سر نیز میتواند آسیب به اعصاب و عضلات ایجاد کرده و در نتیجه بی حسی و سوزن سوزن شدن سر به وجود آید. علائمی که همراه با ضربه به سر به وجود میآیند عبارتند از:
پارستزی
سردرد
تاری دید
تهوع
استفراغ
اگر هر یک از این علائم را پس از وارد آمدن ضربه به سر داشتید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
گزش کنه (بیماری لایم)
بیماری لایم که از گزش کنه ناشی میشود میتواند باعث احساس سوزن سوزن شدن در سر و سردرد شود. نیش ساس آلوده معمولا باعث بثورات قرمزی که مرکز کم رنگ تری دارد، بر روی پوست میشود. با گسترش عفونت در بدن، درد مفاصل و خستگی ایجاد میشود.
علائم بیماری لایم که پس از گزش کنه شروع میشود معمولا طولانی مدت هستند. این علائم میتوانند تا ۱۲ ماه پس از گزش حیوان در بدن وجود داشته باشند. در دورههای عود، بیمار علائم زیر را تجربه میکند:
سوزن سوزن شدن سر
سردرد
سفتی گردن
مشکلات حافظه
ناتوانی در تمرکز کردن
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، برای بیماری لایم درمان با آنتی بیوتیک مورد نیاز است. بیمارانی که در مراحل اولیه این بیماری، تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار میگیرند معمولا به سرعت و به طور کامل بهبود مییابند.
ورم مغز
آنسفالیت التهاب مغز است و گاهی اوقات توسط گزش کنه ایجاد میشود. عفونتهای ویروسی شایعترین علت آنسفالیت هستند. اگر چه، عفونتهای باکتریایی و دیگر بیماریهای التهابی نیز ممکن است به این بیماری دامن بزنند. تورم مغز پارستزی همراه با استفراغ، سردرد و تب ایجاد میکند. یکی دیگر از بیماریهای جدی که باعث التهاب مغز همراه با احساس سوزن سوزن شدن سر میشود، مننژیت است.
هر دوی این بیماریها نیاز به معاینه پزشک دارند تا از التهاب بیشتر و ایجاد صدمه دائمی به مغز جلوگیری شود.
زونا
زونا توسط ویروس هرپس زوستر ایجاد میشود و اگر سر را تحت تاثیر قرار دهد میتوانید احساس سوزن سوزن شدن در یک طرف صورت یا پوست سر به وجود آورد. زونا باعث التهاب عصب در زیر پوست شده و پوست این نواحی را حساس و دردناک میکند. پس از اولین علائم زونا که سوزن سوزن شدن و بی حسی است بثورات ایجاد شده، سپس بثورات به تاول تبدیل میشوند، بعد از این، تاولها ترشح داشته و سپس پوسته پوسته میشوند.
دکتر چارلز پاتریک دیویس میگوید که بسته به اعصاب درگیر در این بیماری، زونا میتواند بسیاری از نقاط بدن را تحت تاثیر قرار دهد. ناراحتی ایجاد شده توسط زونا در سر به صورت سوزن سوزن شدن، درد، تیر کشیدن و حساس و سوزن سوزن شدن پوست خود را نشان میدهد. دکتر دیویس میگوید که اگر این سوزن سوزن شدن در صورت احساس شود، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
شما میتوانید زونا را در خانه با استفاده از عسل درمان کنید. عسل برای تسکین حساس شدن پوست مفید است و خواص ضد باکتریایی آن زخم را به سرعت درمان میکند.
نوروپاتی دیابتی
یکی از عوارض ناشی از دیابت آسیب به اعصاب محیطی و جمجمه (اعصاب در مغز) است. این عوارض منجر به احساس سوزن سوزن شدن، درد و بی حسی میشود.
مجله Postgraduate Medical گزارش میدهد که افرادی که نشانهای از آسیبهای عصبی ناشی از دیابت دارند، درد عصب در آن ها، شبها بدتر میشود. دردی که به این شیوه احساس میشود معمولا درد تند، تیز و سوزشی است.
مدیریت دیابت میتواند به کاهش احساس سوزن سوزن شدن سر و دیگر قسمتهای بدن منجر شود. بسته به شدت بیماری، ممکن است مصرف انسولین و یا داروهای دیگر برای کنترل دیابت مفید باشد. ضمن این که در موارد خفیف پزشک معمولا کنترل بیماری را با رژیم غذایی توصیه میکند.
تومور مغزی
در موارد نادر، احساس سوزن سوزن شدن سر میتواند علامت تومور مغزی باشد. بر اساس گزارش مجله Neuropsychiatric Disease and Treatment، تومورهای مغزی که به یکی از اعصاب مغز فشار وارد میکنند ممکن است موجب پارستزی در نقاط مختلف بدن، از جمله سر شوند.
خوشبختانه، احساس سوزن سوزن شدن سر به خودی خود نشانهای از تومور مغزی نیست. تومورهای مغزی باعث بروز علائم شدید زیر میشوند:
سردرد
تشنج
از دست دادن هوشیاری
استفراغ
تغییرات در توانایی راه رفتن
سلب مسئولیت:اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبهی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیههای پزشک متخصص در نظر گرفته شود.