خواب باکیفیت یکی از ارکان اصلی سلامت جسم و روان است که تاثیر عمیقی بر عملکرد مغز، سیستم ایمنی، متابولیسم و حتی خلق‌وخو دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کم‌خوابی مزمن می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌ها باشد، از جمله دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی، افسردگی و چاقی.
در دنیای پرشتاب امروز، بسیاری از افراد خواب شبانه کافی ندارند و این مسئله به یکی از چالش‌های مهم سلامت عمومی تبدیل شده است. تحقیقات پزشکی متعدد تأکید دارند که خواب کمتر از ۶ ساعت در شب، به طور مستقیم با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن، ضعف سیستم ایمنی و کاهش عملکرد شناختی مرتبط است.
بر اساس گزارش انجمن خواب آمریکا، بزرگسالان به‌طور متوسط نیاز به ۷ تا ۹ ساعت خواب با کیفیت در شب دارند. خواب، نه‌تنها زمانی برای استراحت بدن است، بلکه فرصتی برای بازسازی سلول‌ها، تثبیت حافظه و ترشح هورمون‌های حیاتی مانند ملاتونین و هورمون رشد است.
کم‌خوابی مزمن می‌تواند منجر به افزایش سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول شود که خود عامل بروز التهاب مزمن در بدن است. همچنین، اختلال در خواب با افزایش اشتها و میل به مصرف غذا‌های پرکالری مرتبط است که در نهایت ممکن است منجر به چاقی و اختلالات متابولیک شود.
از طرفی دیگر، پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که خواب ناکافی حتی می‌تواند قدرت سیستم ایمنی را کاهش دهد، به‌طوری که بدن در مقابله با عفونت‌ها، ویروس‌ها و باکتری‌ها ضعیف‌تر عمل می‌کند. این موضوع به‌ویژه در دوران شیوع بیماری‌های ویروسی مانند کرونا از اهمیت دوچندان برخوردار است.
متخصصان برای بهبود کیفیت خواب توصیه می‌کنند که افراد ساعت خواب و بیداری منظمی داشته باشند، استفاده از وسایل الکترونیکی را پیش از خواب کاهش دهند، اتاق خواب را تاریک، ساکت و خنک نگه دارند و از مصرف کافئین در ساعات پایانی روز بپرهیزند.
در نهایت، خواب خوب نه تنها احساس شادابی و انرژی را در طول روز فراهم می‌کند، بلکه یکی از بهترین و در دسترس‌ترین روش‌ها برای حفظ سلامت طولانی‌مدت مغز و بدن است. نادیده گرفتن اهمیت خواب، هزینه‌ای سنگین برای سلامتی در پی دارد که اغلب دیر تشخیص داده می‌شود.
