بخشهای از یادداشت میلاد جلیلزاده در روزنامه فرهیختگان راجع به صحبتهای خبرساز گلشیفته فراهانی را برای شما آوردهایم.
این روزنامه نوشته: امسال گلشیفته فراهانی داور فستیوال فیلم برلین شده و صحبتهایی در یکی از نشستهای خبری با حضور رئیس هیات داوران برلیناله انجام داد که واکنشهای زیادی را در فضای مجازی برانگیخت. بخشهایی از صحبتهای او همهجا دستبهدست شد که میگوید: «وقتی در خاورمیانه به دنیا آمده باشید، شما در کثافت (مدفوع) به دنیا آمدهاید. شما در یک منطقه ژئوپلیتیک به دنیا آمدهاید و به ریشههای آن متصل هستید که به آن جای شیطانی متصل است؛ بدترین جای زمین که همه بدیها به آن نسبت داده میشود و دنیا نیازش دارد تا بدیها را به آن نسبت بدهد، تا برای آن اسلحه بسازد و ارتشها را مجهز کند، تا جنگ ایجاد کند و شما در چنین جایی به دنیا آمدهاید؛ آن هم بهعنوان یک هنرمند و بازیگر.» این واکنشها بیراه نیست و موضوع غربزدگی بیمارگونهای که در بین بسیاری از ایرانیها وجود دارد، واقعا یکی از مسائل مبتلابه و موثر در وضعیت دیروز و امروز و احتمالا فردای ماست.
کسانی که تبار ایرانی دارند اما مدافع تحریم یا حمله نظامی علیه ایران هستند، درحقیقت کسانیاند که هرچه کردهاند نتوانستهاند از سد خویشبیشبینی غربیها بگذرند و مثل آنها یک شهروند عادی آن کشورها باشند. آنها ابتدا تلاش میکنند که در چشم همشهریهای جدیدشان صرفا یک همشهری باشند نه ایرانی اما از جایی بهبعد از اینکه امیدشان نسبت به پذیرفته شدن در جامعه غربی بهعنوان یک شهروند نرمال قطع شد، ناچار میشوند از فرمول تبدیل شدن به «ایرانی خوب» استفاده کنند. ایرانی خوب یک ایرانی ضدایران است.
حالا گلشیفته فراهانی میگوید پیرو اتفاقات پسامهسا در ایران مدتی است که تا حدی بهعنوان یک ایرانی در جامعه غربی ارزش و اعتبار پیدا کرده است. او پس از این اتفاقات فرصتی را مقابل خودش میبیند که به سوژه مورد پسند غربیها تبدیل شود. حرف گلشیفته فراهانی این است که وقتی در ۲۴ سالگی به اینجا یعنی نیمکره غربی و شمالی زمین آمدم، خیلی تلاش کردم که یک فرد نرمال دیده شوم و ایرانی بهحسابم نیاورند. برای همین ۱۵ سال هیچ نقشی را به زبان فارسی بازی نکردم. ولی این برچسب همچنان باقی ماند. او پس از سالها دیده که نمیتواند ایرانی نباشد و شهروند معمولی جهان غرب محسوب شود و حالا پیرو اتفاقاتی که پس از مرگ مهسا امینی رخ داده، میتواند نقش ایرانی خوب را به عهده بگیرد.