اوپاسانا شارما، متخصص تغذیه، سرپرست تغذیه بیمارستان مکس میگوید: “موز حاوی قند و کربوهیدرات است. اما سرشار از فیبر است و شاخص گلیسمی پایینی دارد. دیابتیها میتوانند موز بخورند، اما در حد اعتدال. ”
یک موز کوچک دو بار یا سه بار در هفته برای بیماران دیابتی بی خطر است. اما یک دیابتی نباید روزانه موز مصرف کند. ”
مهمترین نکته برای فرد مبتلا به دیابت این است که سطح قند خون خود را تا حد امکان ثابت نگه دارد. مدیریت صحیح قند خون میتواند به پیشگیری یا کند کردن پیشرفت برخی از عوارض اصلی دیابت کمک کند. به همین دلیل، اجتناب یا به حداقل رساندن مصرف غذاهایی که باعث افزایش قند خون میشوند ضروری است.
علیرغم اینکه موز میوهای سالم است، کربوهیدرات و قند بسیار بالایی نیز دارد که هر دو مواد مغذی اصلی و تاثیرگذار در افزایش سطح قند خون میباشند.
اگر مبتلا به دیابت هستید، آگاهی از میزان و نوع کربوهیدرات در رژیم غذایی شما مهم است.
کربوهیدراتها سطح قند خون شما را بیشتر از سایر مواد مغذی افزایش میدهند، به این معنی که میتوانند بر مدیریت قند خون شما تأثیر زیادی بگذارند.
هنگامی که سطح قند خون در افراد بدون دیابت افزایش مییابد، بدن آنها انسولین تولید میکند. این کمک میکند تا قند از خون خارج شده و به سلولها منتقل شود، جایی که در آن استفاده یا ذخیره میشود.
با این حال، این فرآیند آنطور که باید در افراد مبتلا به دیابت کار نمیکند. بدن فرد مبتلا انسولین کافی تولید نمیکند و یا سلول هایش در برابر انسولین ساخته شده مقاوم هستند.
بدون مدیریت صحیح دیابت، ممکن است پس از خوردن غذاهای پر کربوهیدرات، قند خون شما افزایش پیدا کند یا سطح قند خون دائماً بالا باشد. یک موز متوسط حاوی حدود ۱۵ گرم شکر است. از سوی دیگر موز حاوی فیبر هم هست که ممکن است افزایش قند خون را کاهش دهد. علاوه بر نشاسته و شکر، یک موز متوسط حاوی ۳ گرم فیبر است.
فیبر به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت مهم است، زیرا میتواند به کاهش هضم و جذب کربوهیدراتها کمک کند.
یکی از راههای تعیین اینکه چگونه یک غذای حاوی کربوهیدرات بر قند خون تأثیر میگذارد، نگاه کردن به شاخص گلیسمی (GI) آن است.
GI غذاها را بر اساس میزان و سرعت بالا بردن سطح قند خون رتبه بندی میکند.
نمرات از ۰ تا ۱۰۰ به صورت زیر طبقه بندی میشود:
GI پایین: ۵۵ یا کمتر
GI متوسط: ۵۶-۶۹
GI بالا: ۷۰-۱۰۰
غذاهای با GI پایین آهستهتر جذب میشوند و باعث افزایش تدریجی سطح قند خون میشوند. موز در مقیاس GI امتیاز پایین تا متوسط را دارد.
موز سبز (نارس) حاوی نشاسته مقاوم است
موز سبز یا نارس حاوی قند کمتر و نشاسته مقاوم تری است.
نشاستههای مقاوم زنجیرههای بلندی از گلوکز هستند که در برابر هضم در قسمت بالایی دستگاه گوارش شما «مقاوم» میباشند.
این به این معنی است که آنها مانند فیبر عمل میکنند و باعث افزایش سطح قند خون نمیشوند.
آنها همچنین ممکن است به تغذیه باکتریهای خوب در روده شما کمک کنند، که با بهبود سلامت متابولیک و مدیریت بهتر قند خون مرتبط است.
در واقع، یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ در مورد مدیریت قند خون در زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ به نتایج جالبی دست یافت. در یک دوره ۸ هفته ای، کسانی که مکمل نشاسته مقاوم دریافت کردند نسبت به کسانی که مکمل مصرف نکردند، مدیریت قند خون بهتری داشتند.
مطالعات دیگر نشان داده اند که نشاسته مقاوم ممکن است اثرات مفیدی برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ داشته باشد، مانند بهبود حساسیت به انسولین و کاهش التهاب.
تاثیر موز بر قند خون به رسیده بودن آن بستگی دارد
موز زرد یا رسیده حاوی نشاسته کمتری نسبت به موز سبز و همچنین قند بیشتری است که سریعتر از نشاسته جذب میشود.
این به این معنی است که موز کاملا رسیده دارای GI بالاتری است و باعث میشود قند خون شما سریعتر از موز نارس سبز افزایش یابد.
البته رسیده بودن تنها نکته موثر بر افزایش قند خون نیست بلکه اندازه آن نیز مهم است. هر چه موز بزرگتر باشد، کربوهیدرات بیشتری دریافت خواهید کرد.
یعنی یک موز بزرگتر تأثیر بیشتری بر سطح قند خون شما خواهد داشت. این اثر اندازه بخش، بار گلیسمی نامیده میشود.
اکثر دستورالعملهای رژیم غذایی عمومی برای دیابت، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل میوه است را توصیه میکند.
این به این دلیل است که خوردن میوهها و سبزیجات با سلامتی بهتر و کاهش خطر ابتلا به بیماریهایی مانند بیماریهای قلبی و برخی سرطانها مرتبط است.
افرادی که مبتلا به دیابت هستند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماریها هستند، بنابراین مصرف میوه و سبزیجات برای آنها بسیار مهم است. برخلاف محصولاتی مانند آب نبات و کیک، میوههایی مثل موز سرشار از فیبر، آنتی اکسیدان، ویتامین و مواد معدنی هستند.
موز علاوه بر فیبر، حاوی پتاسیم، ویتامین B۶ و ویتامین C است. برای اکثر افراد مبتلا به دیابت، میوهها – از جمله موز – یک انتخاب سالم هستند.
با این حال، برخی از افرادی که رژیمهای کم کربوهیدرات را دنبال میکنند، باید مراقب کل کربوهیدرات دریافتی خود باشند. یعنی غذاهای پر کربوهیدراتی مانند موز، باید در رژیم غذایی کم کربوهیدرات محدود شوند.
پس بهتر است موز کوچکتر را انتخاب کنید تا مقدار شکری که در یک وعده میخورید کاهش یابد. موزی را انتخاب کنید که خیلی رسیده و زرد نباشد.
مصرف میوه خود را برای کمک به کاهش بار گلیسمی و ثابت نگه داشتن سطح قند خون، در طول روز پخش کنید.
همچنین میتوانید آنها را با غذاهای دیگر بخورید. برای کمک به کاهش و کنترل هضم و جذب قند، از موز خود با سایر غذاها مانند آجیل یا ماست لذت ببرید.
