خیلی از افرادی که برای کاهش وزن و لاغری تلاش میکنند احتمالاً بارها تجربه کردهاند که گاهی مثلاً در یک مهمانی با دیدن غذاها و خوراکیهای وسوسه برانگیز مجبور میشوند طی یک جدال روانی و درونی، انرژی زیادی صرف کنند تا در برابر وسوسهشان مقاومت کنند و اگر در نهایت موفق نشده و تسلیم شوند، احساس گناه و اعتماد به نفسی که افت کرده آزارشان میدهد.
این احساسات را با این مسئله همراه کنید که رژیمتان را شکستهاید و پُرخوری کردهاید و فردای آن روز میبینید که وزنتان اضافه شده است؛ بنابراین چگونه میتوانید از احساس گناه رها شده و مغزتان را دوباره جوری تنظیم کنید که انتخابهای هوشمندانهتری داشته باشد؟
وقتی رژیم میگیریم چه اتفاقی در بدن میافتد؟
رژیم گرفتن یعنی محدودکردن خوردوخوراک و این اتفاق از راههایی که پیشبینی نمیکردیم بر بدن اثر میگذارد. وقتی غذاهایی که میخوریم را محدود میکنیم، چندین اتفاق در بدنمان میافتد. با رژیم گرفتن، سوختوساز بدن کُند شده و هورمونهایی که احساس گرسنگی و سیری ما را تنظیم میکنند دچار اختلال میشوند. در نهایت ممکن است به دام پُرخوری بیفتیم که البته دلیل آن ضعیف بودن یا بیاراده بودن ما نیست. بلکه این بدن ماست که سعی دارد هر کاری بکند تا از گرسنگی که به خود تحمیل کردهایم نجات بیابد.
حتی زمانی که شما خیلی هم درگیر یک رژیم لاغری نیستید، این تصور که بههرحال در رژیم هستید میتواند باعث شود بیشتر بخورید و وزن اضافه کنید. سپس برای تنبیه خودتان وارد یک رژیم سختتر میشوید.
ازنقطهنظر تکاملی، بدن ما در زمان گرسنگی تلاش میکند تا خودش را نجات دهد. بدن افرادی که به دلیل رژیم گرفتن مکرراً در شرایط گرسنگی قرار میگیرند، تلاش میکند بیشتر بخورد و بیشتر ذخیره کند. بدن انسان دوست ندارد وزن کم کند، بنابراین مبارزه میکند.
دیدگاهتان را نسبت به رژیم گرفتن تغییر دهید
مطالعات متعددی نشان دادهاند رژیمهای سخت و محدودکننده در نهایت منجر به افزایش وزن میشوند، نه کاهش وزن؛ اما تحقیقاتی نیز نشان دادهاند اعتمادبهنفس میتواند بر نتایجی که از رژیم گرفتن کسب میکنید اثر بگذارد.
وقتی سعی میکنید احساس گناهتان را کاهش دهید و نسبت به غذاها و اندام خود تصور بدی نداشته باشید، بهمرورزمان عادتهای سالمتری را در پیش خواهید گرفت.
طرز فکر اشتباه در مورد رژیم گرفتن به شما میگوید ارزش شما بهعنوان یک انسان وابسته به انتخابهای غذاییتان است؛ اگر غذای بدی میخورید پس حتماً انسان بد و ضعیف و بیارزشی هستید. این شرایط میتواند شما را در سیکل معیوبی از هیجانی خوردن گرفتار کند که موجب افزایش وزن شده و اعتماد به نفستان را کاهش داده و در نتیجه به هدف رسیدن را برایتان بسیار دشوار میکند.
چطور طرز فکرتان را در مورد رژیم گرفتن اصلاح کنید؟
تمرین کنید تا یاد بگیرید افکار منفیتان را متوقف کنید و نکات زیر را به کار ببرید تا رابطهٔ بهتری با غذا و تغذیهٔ سالم پیدا کنید.
. به خودتان تلقین نکنید که بعضی از غذاها «بد» هستند. تمرکزتان را روی این بگذارید که یک غذا چه احساسی به بدنتان میدهد، نه اینکه طبق رژیم غذایی که در آن هستید خوب است یا نه. غذاهای سالم به ما انرژی بیشتری میدهند و باعث میشوند احساس بهتری داشته باشیم. حتی چیزی مثل بستنی هم میتواند در چارچوب تغذیهٔ سالم قرار بگیرد. شما میدانید که اگر سه اسکوپ بستنی بخورید، کمی بعد احساس بیحالی خواهید کرد، بنابراین میتوانید یک اسکوپ بستنی بخورید اما از ذره ذرهٔ آن لذت ببرید. این رفتار بهمرورزمان به نفع سلامتیتان خواهد بود.
طرز فکر اشتباه در مورد رژیم گرفتن به شما میگوید ارزش شما بهعنوان یک انسان وابسته به انتخابهای غذاییتان است؛ اگر غذای بدی میخورید پس حتماً انسان بد و ضعیف و بیارزشی هستید. این شرایط میتواند شما را در سیکل معیوبی از هیجانی خوردن گرفتار کند که موجب افزایش وزن شده و اعتماد به نفستان را کاهش داده و در نتیجه به هدف رسیدن را برایتان بسیار دشوار میکند
. غذاها را حذف نکنید، اضافه کنید! محدودیت اثر معکوس دارد و اگر خودتان را از غذایی محروم کنید، دلتان بیشتر آن را میخواهد؛ بنابراین اگر تمرکزتان را روی افزودن غذاهایی بگذارید که احساس خوب به شما میدهند، مثلاً میوهها و سبزیهایی که به گوارش کمک میکنند و غلات کامل و پروتئین که بیشتر سیر نگهتان میدارند، روی این مسئله حساس نخواهید شد که چه چیزهایی نمیخورید و از خوردن چه چیزهایی محرومید.
محدودیت باعث میشود از خوردنتان احساس رضایت نکنید و اغلب گرسنه باشید و خود کنترلیتان را از دست بدهید؛ بنابراین محدودیت غذایی را بهعنوان راهی برای جبران بدخوریهایتان در نظر نگیرید، زیرا با این کار فقط زمینه را برای پُرخوریهای بعدی فراهم میکنید.
. گفتگوی منفی با خود را متوقف کنید. وقتی خوب یا بد بودن خود را مستقیماً به انتخابهای غذاییمان مرتبط میکنیم و همزمان گرفتار یک رژیم غذایی سخت میشویم، خودمان را در معرض شکست و احساس گناه قرار میدهیم که حاصلش پرخوری و بازهم احساس گناه بیشتر خواهد بود.
. هر روز تغییرات مثبتی را که ایجاد کردهاید بنویسید (مثلاً بیشتر آب نوشیدن یا پیادهرویکردن) و دست از استفاده از کلماتی مانند «خوب» و «بد» برای توصیف انتخابهای غذاییتان و البته خودتان بردارید.
در نهایت چیزی که شما را به هدفتان در کاهش وزن میرساند، تغییرات کوچک و تدریجی در الگوهای کلی تغذیهتان است. برای خودتان محدودیت در نظر نگیرید و به رفتارهای سالم غذایی و ورزش توجه کنید؛ هر چه فکر و ذهنتان درستتر کار کند، بدنتان نیز سالمتر خواهد بود.