اول باید بزرگی یا عمق زخم را بررسی کنید تا ببینید نیاز به اقدام پزشکی دارد یا نه. اگر زخم جدی است پس فورا باید به اورژانس یا درمانگاه مراجعه کنید.
جلوی خونریزی زخم را بگیرید
برای درمان زخم ابتدا باید دست‌ها را با آب و صابون کاملا بشویید تا میکروب و باکتری به فرد آسیب‌دیده منتقل نشود.
با یک پارچه تمیز روی زخم را کمی فشار دهید. فشار کمک می‌کند لخته خون زودتر تشکیل شود. زمان ایده‌آل برای فشردن زخم بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه است. از طرفی دیگر برای توقف خونریزی در دست‌ها یا پاها توصیه می‌شود ناحیه آسیب‌دیده را بالاتر از قلب قرار دهید. در مورد دست‌ها می‌توانید دست را بالا نگه دارید یا روی سطحی بگذارید که بالاتر از سینه فرد است. پاها را هم می‌توانید با کمک چند بالش بالا بیاورید (مثلا).
موثرترین راه برای پیشگیری از عفونت زخم در صورتی که زخم کوچک است، استفاده از چسب زخم می‌باشد. افرادی که به چسب حساسیت دارند می‌توانند از باند و گاز استریل استفاده کنند. لازم نیست زخم را محکم ببندید چون فشار زیاد باعث محدود شدن گردش خون در ناحیه می‌شود
با آب تمیز زخم را بشویید
. آب سرد برای این کار خوب است. شستن زخم با آب سرد کمک می‌کند ذرات خاک و شن، آلودگی و هرگونه اثری از مواد خارجی که می‌توانند سبب عفونت شوند از روی زخم پاک شوند. پوست اطراف زخم را با آب و صابون بشویید و سپس با حوله‌ای تمیز خشک کنید.
. اگر هرگونه ذره‌ای در زخم باقی ماند باید به دقت و با احتیاط آن را درآورید. این کار را می‌توانید با موچینی که با الکل استریل کرده‌اید انجام دهید. ذرات بزرگ‌تر یا ذراتی که در زخم گیر کرده‌اند و حرکت نمی‌کنند باید توسط پزشک یا پرستار خارج شوند و اگر این کار را در خانه انجام دهید ممکن است به زخم آسیب بیشتری بزنید.
. از الکل استفاده نکنید. زیرا الکل می‌تواند زخم را تحریک کرده و فرایند التیام را به تاخیر بیندازد. ضمنا توصیه می‌کنیم برای پاک کردن زخم از پنبه استفاده نکنید زیرا ذرات آن روی زخم می‌چسبند و می‌مانند.
با آنتی‌بیوتیک موضعی روی زخم را بپوشانید
انواع پمادها با عوامل فعال متعددی برای ضدعفونی‌کردن زخم وجود دارند. عملکرد این پمادها جلوگیری از عفونت است، نه سرعت دادن به فرایند التیام.
چسب زخم برای زخم‌های ریز
و اما موثرترین راه برای پیشگیری از عفونت زخم در صورتی که زخم کوچک است، استفاده از چسب زخم می‌باشد. افرادی که به چسب حساسیت دارند می‌توانند از باند و گاز استریل استفاده کنند. لازم نیست زخم را محکم ببندید چون فشار زیاد باعث محدود شدن گردش خون در ناحیه می‌شود. بانداژ یا چسب را تا زمانی که زخم خوب شود هر روز عوض کنید و اگر هر زمانی کثیف و آلوده شد فورا آن را عوض کنید.
زخم را بررسی کنید
همه‌ی راه‌های گفته شده برای این هستند که جلوی عفونت زخم را بگیرند؛ اما همیشه بهترین کار این است که نسبت به زخمتان و تغییرات آن هشیار باشید. اگر هریک از علائم زیر روی داد احتمال عفونت وجود دارد و باید به پزشک مراجعه کنید:
. زخم خوب نمی‌شود
. دردش بیشتر شده
. قرمز و ملتهب شده
. جوش‌هایی ظاهر شده‌اند
. ترشحاتی شبیه چرک دارد
. احساس می‌کنید داغ است
. تب کرده‌اید
چه نوع زخم‌هایی به اقدام پزشکی نیاز دارند؟
بعضی از زخم‌ها را نمی‌توان در خانه درمان کرد زیرا سلامت فرد به خطر می‌افتد:
. نیش زدن یا گاز گرفته شدن توسط حیوانات. این زخم‌ها به احتمال زیاد عفونی می‌شوند.
. زخم‌هایی که ناحیه آسیب‌دیده را بی‌حس کرده‌اند. حس نکردن و کرختی قسمتی از بدن می‌تواند نشان‌دهنده‌ی آسیب جدی به استخوان یا تاندون باشد.
. زخم‌هایی که عمقشان بیشتر از پنج سانتی‌متر است نیاز به بخیه دارند.
. زخم‌هایی که در آن‌ها چیزی گیر کرده مثل شیشه، سنگ یا چوب. تلاش برای درآوردن جسم داخل زخم می‌تواند سبب پارگی و خونریزی شود.
روش‌های پزشکی جلوگیری از عفونت زخم
متداول‌ترین اقدام پزشکی برای جلوگیری از عفونت زخم شامل موارد زیر می‌شود:
. بخیه: پزشک با استفاده از سوزن و نخ استریل و مخصوص بخیه، زخم را می‌بندد. بعد از چند روز بخیه‌ها کشیده می‌شوند. هرگز خودتان در خانه بخیه را نکشید چون احتمال آسیب و عفونت وجود دارد.
. چسب بخیه: چسب بخیه شبیه بخیه زخم را می‌بندد. چسب بخیه را هرگز خودتان باز نکنید، پزشک باید این کار را انجام دهد.
. چسب بافتی: چسب مایع بافتی دارای موادی است که پارگی‌های زخم را بسته نگه می‌دارد و برای زخم‌های کوچک توصیه می‌شود. چسب بافتی برای کودکان ایده‌آل است زیرا استفاده از آن‌ها هیچ دردی ندارد.
