دیابت شیرین یک اختلال متابولیسمی است و زمانی روی می‌دهد که قند خون یا همان گلوکز بسیار بالا می‌رود. گلوکز ماده‌ای است که بدن از آن به عنوان انرژی استفاده می‌کند و لوزالمعده هورمونی به نام انسولین می‌سازد که کمک می‌کند گلوکزی که از غذای خورده شده می‌گیرید به انرژی تبدیل شود. وقتی بدن انسولین کافی تولید نمیکند یا اصلا انسولین تولید نمیکند، گلوکز به سلول‌ها نمی‌رسد تا به عنوان انرژی مصرف شود.
دو نوع دیابت وجود دارد:
دیابت نوع اول
دیابت نوع اول یک بیماری خودایمنی است که در آن بدن انسولین کافی نمی‌سازد زیرا سیستم ایمنی بدن به سلول‌های سازنده‌ی انسولین در لوزالمعده که سلول‌های بتا نام دارند حمله‌ور می‌شود.
دیابت نوع دوم
دیابت نوع دوم عارضه‌ای است که در آن سلول‌ها نمی‌توانند از گلوکز به طور موثر برای تولید انرژی استفاده کنند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که قند خون به مرور زمان بسیار بالا می‌رود و سلول‌ها حساسیت خود را نسبت به انسولین از دست می‌دهند.
پیش‌دیابت
پیش‌دیابت عارضه‌ای است که معمولا به دیابت نوع دوم منتهی می‌شود. پیش‌دیابت زمانی است که قند خونتان بالاتر از حد نرمال است اما نه آنقدر بالا که تشخیص دیابت داده شود. پیش دیابت معمولا علامتی ندارد بنابراین ممکن است فرد آگاه نباشد. یک آزمایش خون می‌تواند نشان دهد که پیش‌دیابت دارید یا نه.
اگر فردی پیش‌دیابت داشته باشد و تغییری در رژیم غذایی و سبک زندگی خود ایجاد نکند می‌تواند در عرض پنج سال به دیابت نوع 2 دچار شود.
علائم دیابت در زنان چیست؟
خیلی از علائم دیابت نوع اول و دوم در زنان و مردان مشترک است؛ اما علائم و عوارضی از دیابت وجود دارند که منحصر به زنان می‌شوند:
خارش و درد واژینال و عفونت‌های قارچی واژینال یا دهانی
رشد زیاد قارچ کاندیدا آلبیکانز می‌تواند سبب عفونت‌های قارچی واژینال و عفونت‌های قارچی دهان (برفک دهان) شود.
به‌طورکلی عفونت مجاری ادراری در زنان شایع‌تر از مردان است و این عفونت در کسانی که دیابت دارند مکررتر روی می‌دهد زیرا قند موجود در ادرار، زمینه‌ای مساعد برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند
علائم عفونت‌های قارچی واژینال شامل موارد زیر می‌شوند:
. خارش و درد واژینال
. ترشحات واژن
. دخول جنسی دردناک
علائم برفک دهان:
. تکه‌های سفید رنگ در دهان
. قرمزی و سوزش در دهان
. مشکل در خوردن و بلع
. لثه‌های قرمز و متورم یا تورم در داخل لُپ
کاهش میل جنسی
خانم‌هایی که دیابت دارند ممکن است دچار کاهش تمایل جنسی شوند که دلیل آن کاهش جریان خون در اندام‌های تناسلی است که می‌تواند واکنش‌های جنسی و ارگاسم را با مشکل روبرو کند. همچنین آسیب عصب یا نوروپاتی دیابتی نیز می‌تواند منجر به خشکی واژن و کاهش حس شود.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یکی از دلایل شایع ناباروری و مقاومت به انسولین در خانم‌هاست که می‌تواند سبب علائمی مانند بی‌نظمی پریود، آکنه، نازک شدن پوست سر و رشد زیاد موهای زائد در صورت و بدن شود. سطح بالای انسولین در بدن، احتمال دیابت را افزایش می‌دهد و حدود نیمی از خانم‌هایی که سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارند به دیابت دچار می‌شوند.
عفونت‌های مجاری ادراری (UTIs)
عفونت مجاری ادراری زمانی روی می‌دهد که باکتری‌ها وارد قسمتی از مجاری ادراری می‌شوند. عفونت مجاری ادراری می‌تواند در کلیه‌ها، میزنای، پیشابراه و مثانه رخ دهد. به‌طورکلی عفونت مجاری ادراری در زنان شایع‌تر از مردان است و این عفونت در کسانی که دیابت دارند مکررتر روی می‌دهد زیرا قند موجود در ادرار، زمینه‌ای مساعد برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند.
چه علائمی از دیابت در زنان و مردان مشترک است؟
. تشنگی و گرسنگی مفرط
. تکرر ادرار
. کاهش یا افزایش وزن
. خستگی
. تحریک‌پذیری عصبی
. تاری دید
. کُند شدن ترمیم زخم‌ها
. تهوع
. عفونت‌های پوستی
. تیره شدن پوست در نواحی چین‌های پوستی
. بوی میوه یا استون‌مانند در دهان
. گزگز و بی‌حسی دست‌ها یا پاها
دیابت و بارداری
دیابت در صورتی که به درستی کنترل شود اثری بر بارداری نمی‌گذارد. زنانی که دیابت دارند باید پیش از اقدام به بارداری با پزشک مشورت کنند تا با در پیش گرفتن برنامه‌ای مناسب بتوانند سطح قند خون خود را پیش از باردار شدن تحت کنترل بگیرند. شما باید یاد بگیرید چگونه قند خونتان را اندازه‌گیری و کنترل کنید.
اگر طی بارداری قند خونتان بالا رود، خطراتی هم برای شما هم برای جنینتان وجود خواهد داشت. بالا بودن سطح گلوکز خون می‌تواند نتایج زیر را به بار بیاورد:
. زایمان زودتر از موعد
. مشکل در وضع حمل یا سزارین
. سقط جنین
. پره اکلامپسی (فشارخون بالا که معمولا با پروتئین در ادرار همراه است)
. نقص‌های مادرزادی
. پایین بودن قند خون در نوزاد
. زرد شدن پوست و چشم‌ها (یرقان) در نوزاد که به آن زردی می‌گویند
. مشکلات تنفسی در نوزاد
. بدتر شدن مشکلات چشمی ناشی از دیابت و مشکلات کلیوی در مادر
. عفونت‌های مکرر ادراری یا عفونت مثانه
علائم دیابت بارداری چیست؟
پزشکان طی هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری، وضعیت مادر را از جهت دیابت بارداری چک می‌کنند زیرا دیابت بارداری اغلب در این فاصله روی می‌دهد. دیابت بارداری معمولا علامتی ندارد اما ممکن است برخی از علائم معمول دیابت را داشته باشید:
. قند در ادرار
. افزایش تشنگی
. تکرر ادرار
. خستگی یا بیش از حد معمول احساس خستگی کردن
. تهوع
. تاری دید
. بیشتر از حد معمول احساس گرسنگی کردن
. کاهش وزن بدون تلاش برای کم کردن وزن
. افزایش عفونت‌ها (مثانه، واژن و پوست)
. خارش و خشکی پوست
. افزایش عفونت‌های قارچی واژن و مجاری ادراری
عوارض دیابت در بارداری چیست؟
به دیابتی که طی بارداری ایجاد می‌شود دیابت بارداری می‌گویند. دیابت بارداری معمولا بین هفته‌های ۲۴ و ۲۸ام تشخیص داده می‌شود و در این نوع دیابت نیز مانند دیابت نوع اول و دوم، سطح قند خون بسیار بالا می‌رود. در زمان بارداری، گلوکز بیشتری لازم است تا جنین در حال رشد تغذیه شود. بدن به انسولین بیشتری نیاز دارد و در برخی از خانم‌ها، بدن به اندازه‌ی کافی انسولین تولید نمیکند تا این نیاز تامین شود و در نتیجه قند خون بالا رفته و موجب دیابت بارداری می‌شود.
خوشبختانه در بیشتر موارد، دیابت بارداری بعد از تولد کودک برطرف می‌شود اما خانم‌هایی که به دیابت بارداری دچار می‌شوند بیشتر احتمال دارد مبتلا به دیابت نوع دوم شوند.
ریسک‌فاکتورهای دیابت بارداری شامل موارد زیر می‌شود:
. چاقی یا اضافه وزن
. سابقه‌ی دیابت در خانواده
. سن بالای ۲۵ سال
. سابقه‌ی دیابت بارداری، سقط جنین یا مرده‌زایی در گذشته
. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا دیگر عوارضی که گفته می‌شود با مشکلات انسولین مرتبط‌اند
. مشکلات انسولین یا قند خون مانند مقاومت به انسولین، عدم تحمل گلوکز یا پیش‌دیابت
. فشارخون بالا
. کلسترول بالا
. بیماری قلبی
آیا ممکن است کسی از دیابت بمیرد؟
هر کسی (زنان، مردان و کودکان) می‌تواند دیابت بگیرد؛ اما این بیماری مشکلات خاص‌تری در زنان ایجاد می‌کند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۷ دریافت بین سال‌های ۱۹۷۱ و ۲۰۰۰، آمار مرگ و میر ناشی از دیابت در مردان کاهش یافت اما در مورد زنان اینگونه نبود.
به طور کلی خانم‌ها بیشتر از آقایان عمر می‌کنند زیرا ریسک بیماری قلبی در آن‌ها کمتر است، اما وقتی خانمی دیابت می‌گیرد، ریسک بیماری قلبی در او خیلی بیشتر می‌شود و مرگ ناشی از نارسایی قلبی در زنان شایع‌تر از مردان است. مطالعه‌ی دیگری نیز نشان داد حملات قلبی در مبتلایان به دیابت، در زنان کُشنده‌تر از مردان است. دیگر نمونه‌هایی از تفاوت اثر دیابت در مردان و زنان شامل موارد زیر می‌شود:
بیماری کلیوی
بیماری کلیوی یکی از عوارض دیابت نوع اول و نوع دوم است که بر زنان شدیدتر از مردان اثر می‌گذارد.
افسردگی
شیوع افسردگی در زنان دیابتی دو برابر مردان دیابتی است. خانم‌هایی که دیابت دارند بیشتر ممکن است قند خون خود را به طور موثر کنترل نکنند و دچار فشارخون بالا و کلسترول بالا شوند.
در زنانی که دیابت دارند، کلسترول خوب یا همان HDL افت می‌کند که باعث بالاتر رفتن ریسک بیماری قلبی خواهد شد. این افراد استروژن کمتری دارند و پایین بودن سطح استروژن با بیماری کلیوی هم مرتبط است. خانم‌هایی که دیابت دارند ممکن است چندان مراقب سلامتی خود نباشند، خصوصا از جهت بیماری قلبی و ریسک‌فاکتورهای آن.
