برخی از مهمترین کتابهای تاریخی کره مانند «سامگوک ساگی» سرگذشت کودکی را روایت کردهاند که گرچه در خانوادهای نسبتا فقیر به دنیا آمد، اما به واسطۀ مهارتهای رزمی و هوشمندی سرشارش به یکی از برجستهترین شخصیتهای نظامی و تجاری در تاریخ کره تبدیل شد.
جانگ بوگو (۷۸۷–۸۴۱) که در کودکی با نام گونگبوک شناخته میشد، فرزند یک قایقران از طبقه پایین جامعه بود؛ او از جوانی در هنرهای رزمی مهارت داشت و شناگر خوبی هم بود. گونگبوک خیلی زود دریافت که به دلیل تبار غیراشرافیاش نمیتواند در شیلا به مقام ژنرالی برسد، بنابراین به چین که در آن زمان توسط سلسلۀ تانگ اداره میشد مهاجرت کرد، به ارتش پیوست و نام خود را به جانگ بوگو تغییر داد. او بعدها، وقتی متوجه شد که مردم شیلا از دست دزدان دریایی در رنج هستند، به شیلا بازگشت.
سه منبع تاریخی درباره زندگی او وجود دارد: کتاب چینی «کتاب جدید تانگ»، کتاب ژاپنی «شوکو نیهون» و کتاب کرهای «سامگوک ساگی» که مربوط به قرن دوازدهم است. سامگوک ساگی شامل زندگینامه مختصری از جانگ است و سه قرن پس از مرگ او گردآوری شده است. این زندگینامه بیان میکند که جانگ بوگو در هنرهای رزمی توانایی زیادی داشت و همراه همیشگی او یعنی چونگ یئون نیز تواناییهای خارقالعادهای داشت و مثلا قادر بود تا حدود ۲.۵ کیلومتر زیر آب بدون نفس کشیدن شنا کند.
نقاشی خیالی از چهرۀ جانگ بوگو
از سفر به چین تا بازگشت به شیلا
این کتاب روایت میکند که این دو دوست در دوران جوانی به چین تحت حکومت سلسلۀ تانگ سفر کردند. مهارتهای آنان در سوارکاری و استفاده از نیزه به سرعت برایشان منصب نظامی به ارمغان آورد و هر دو به عنوان ژنرالهای پایینرده منطقه وونینگ منصوب شدند.
تا قرن نهم میلادی، هزاران نفر از اتباع شیلا در چین زندگی میکردند و عمدتاً بر فعالیتهای تجاری در استانهای ساحلی شاندونگ و جیانگسو متمرکز بودند. خیرین ثروتمند (از جمله در مقطعی خود جانگ بوگو) حتی معابد بودایی شیلا را در این منطقه بنا کردند. این اطلاعات توسط راهب ژاپنی قرن نهم، انین، که دفتر خاطرات او یکی از منابع نادر درباره جانگ بوگو است، نقل شده است.
به نظر میرسد که جانگ بوگو در چین به دلیل برخوردهای ناعادلانه با هموطنانش خشمگین شده بود، زیرا در فضای ناآرام اواخر دوره تانگ، هموطنانش اغلب قربانی دزدان دریایی ساحلی یا راهزنان داخلی میشدند. در واقع، اتباع شیلا در تانگ به هدف محبوبی برای راهزنان تبدیل شده بودند که آنها را به اسارت گرفته و به بردگی میفروختند.
کمی پس از بازگشت جانگ بوگو به شیلا در حدود سال ۸۲۵، او با ناوگان شخصی قدرتمندی که مقر اصلیاش در چئونگهه (واندو) بود، از پادشاه شیلا، هئونگدوک (۸۳۶-۸۲۶ میلادی) درخواست کرد که یک پایگاه نظامی دریایی دائمی برای محافظت از فعالیتهای تجاری شیلا در دریای زرد تأسیس کند. هئونگدوک موافقت کرد و جانگ بوگو در سال ۸۲۸ پایگاه دریایی چئونگهه به معنای «دریای پاک» را در جزیره واندو واقع در استان جئولای جنوبی تأسیس کرد. سامگوک ساگی همچنین بیان میکند که هئونگدوک به جانگ بوگو ارتشی با ۱۰ هزار سرباز داد تا استحکامات دفاعی را تأسیس و اداره کند. بقایای پایگاه چئونگهه هنوز در جزیره جانگ نزدیک ساحل جنوبی واندو دیده میشود.
جانگ بوگو با کسب اجازه از پادشاه شیلا یک پایگاه نظامی دریایی تاسیس کرد و توانست دزدی دریایی را از در مسیرهای تجاری شیلا از بین ببرد
جانگ بوگو و سیاست
تأسیس پایگاه چئونگهه نقطه اوج کار جانگ بوگو بود. از آن لحظه به بعد، میتوان او تبدیل به یکی از فرماندهان نظامی خصوصی شد که در خارج از پایتخت شیلا ظهور کردند و اغلب از ارتشهای خصوصی قدرتمند برخوردار بودند. اگرچه نیروی جانگ به ظاهر توسط پادشاه شیلا به او داده شده بود، اما عملاً تحت کنترل خودش بود. جانگ به عنوان مسئول تجارت و کشتیرانی در دریای زرد عمل میکرد. بهترین مدرک برای موقعیت بالای جانگ در این دوران، دخالت او در سیاستهای پرتنش و جناحی دربار شیلا است.
پس از پاکسازی منطقه از دزدی دریایی، جانگ یک انحصار پرسود بر تجارت سفال در منطقه ایجاد کرد. او احتمالاً به محبوبیت چینیهای سفالی در جهان کمک کرده و پیشرفتهای فناوری در کارگاههای سفالی کره را تسهیل کرده است. جانگ همچنین به تأسیس معبد بودایی پوفواون و صومعه آن در شاندونگ که ۲۸ راهب و راهبه داشت، کمک کرد. این معبد نه تنها نیازهای مذهبی تبعیدیهای شیلا را تأمین کرد بلکه به عنوان ستاد دیپلماتیک و تجاری جانگ بوگو نیز عمل میکرد.
در آن زمان، نیروی نظامی جانگ بوگو قدرت بینظیری به او در سیاست میداد. از نظر نظامی، او آنقدر نیرومند بود که اگر میخواست میتوانست حکومت را سرنگون کرده و خودش پادشاه شود. اما اعضای خانواده سلطنتی شیلا اغلب به دلیل جایگاه برجستهاش و این واقعیت که او یک فرد عادی و نه یک اشرافزاده بود، نگاه مثبتی به او نداشتند.
در سال ۸۳۹، جانگ نقش مهمی در به دست آوردن قدرت توسط پادشاه شینمو، پس از برکناری پادشاه مینائه، ایفا کرد. شینمو برای دریافت کمک جهت پس گرفتن تاج و تخت از غاصبی که پدرش را کشته بود، به جانگ بوگو مراجعه کرد. گفته میشود که جانگ بوگو پاسخ داد: «نیاکان ما میگفتند دیدن چیزی که درست است و انجام ندادن آن، نشانهی فقدان شجاعت است. اگرچه من توانایی چندانی ندارم، اما از دستورات شما پیروی خواهم کرد.» سپس جانگ بوگو نیرویی ۵۰۰۰ نفری به فرماندهی نزدیکترین همراه و مشاور خود، چونگ یئون برای حمایت از شینمو اعزام کرد. موفقیت شینمو در تصاحب قدرت، باعث شد که جانگ بوگو به مقام نخستوزیری برسد.
مرگ جانگبوگو و میراث او
روایت مرگ جانگ بوگو در کتاب سامگوک ساگی آمده است. در سال ۸۴۵، جانگ بوگو تلاش کرد که دخترش را به عقد ازدواج پادشاه مونسونگ (پادشاهی از ۸۳۹ تا ۸۵۷)، فرزند شینمو، دربیاورد و این ظاهرا جایی بود که قدرتطلبی بیش از حد او برایش گران تمام شد. جناحهای اشرافی در دربار که بیشک از دست مداخلات مردی که احتمالاً اصالتی غیر اشرافی و از طبقه پایین داشت خسته شده بودند، نقشه کشتن او را کشیدند. روایت شده است که پادشاه شیلا تحت فشار اشراف، ازدواج با دختر جانگ بوگو را رد کرد و به همین دلیل جانگ شروع به توطئه علیه پادشاه کرد.
اینکه پشت پرده قتل جانگ، پادشاه شیلا بود یا اشرافزادگان مشخص نیست. اما هم سامگوک ساگی و هم سامگوک یوسا روایت میکنند که در سال ۸۴۱، جانگ در مقر چئونگهه به دست «یوم جانگ»، فرستادهای از دربار شیلا که خنجری را در لباس خود پنهان کرده بود، به قتل رسید. یوم جانگ با تظاهر به اینکه از پایتخت شیلا گریخته، اعتماد جانگ را جلب کرد و هنگامی که در حال نوشیدن بودند به جانگ حمله کرد.
چوی سو جونگ در سال ۲۰۰۴ در سریال «امپراتور دریا» نقش جانگ بوگو را بازی کرد. در ابتدا خیلیها معتقد بودند قامت نه چندان بلند چوی سو جونگ باعث میشود او نتواند شخصیت جانگ بوگو را به درستی نشان بدهد؛ اما بازی خوب او در نهایت به یکی از عوامل موفقیت سریال تبدیل شد.
در سال ۸۵۱ پایگاه چئونگهه منحل و نیروهای آن پراکنده شدند. محل دفن جانگ بوگو هنوز ناشناخته باقی مانده است.
با این حال نام جانگ بوگو نه تنها در طول قرنها به لطف نویسندگان قدیم حفظ شده است، بلکه در کره مدرن نیز از او به عنوان یک قهرمان تاریخی ملی یاد میشود. علاوه بر ساخت سریال و برنامههای تلویزیونی مختلف درباره او، کرهایها نام یکی از زیردریاییهای نظامی و نام یکی از ایستگاههای تحقیقاتیشان در قطب جنوب را «جانگ بوگو» گذاشتهاند. جانگ بوگو برای کرهایها یکی از شخصیتهای برجستۀ دوران طلایی است؛ زمانی که کره بر کل شبکههای تجاری دریایی در شرق آسیا تسلط داشت.
منبع: فرادید
