کم خونی ناشی از فقر آهن زمانی رخ میدهد که سلولهای خونی در فرد کمتر از حد معمول باشند و این یعنی بدن دچار فقر آهن است.
نیاز بدن به آهن برای ساخت پروتئینی به نام هموگلوبین است که مسئول رساندن اکسیژن به بافتهای بدن است و این اکسیژن برای کارکرد درست بافتها و عضلات بسیار حیاتی است. عوامل متعددی به فقر آهن در بدن دامن میزند که در ادامه ایمیل آمده است:
کمبود آهن دریافتی
زمانی که فرد به مدت طولانی غذاهای حاوی آهن مصرف نکند دچار کمبود میشود. آهن در موادی مانند گوشت قرمز، برگ سبز سبزیجات و تخم مرغ سرشار از اهن هستند.
بارداری و قاعدگی
یکی از علل کم خونی در زنان از دست دادن حجم خون در زمان قاعدگی و در هنگام زایمان است که منجر به کم خونی میشود.
خونریزی داخلی
در شرایط خاص پزشکی که منجر به خونریزیهای داخلی میشود فرد دچار کم خونی میگردد.
عدم جذب آهن
برخی بیماریهای خاص و حتی برخی جراحیها که رودهها را تحت تاثیر قرار میدهند موجب اخلال در عملکرد جذب آهن در بدن میشود. کم خونی فقر آهن بسیار شایع است و هم در مردان و هم در زنان و در هر گروه سنی دیده میشود. بیشترین کسانی که در معرض خطر کم خونی فقر آهن هستند زنان باردار، افراد گیاهخوار که به جای گوشت قرمز از جایگزینهای دیگری استفاده میکنند، افرادی که رژیم غذایی نامناسب دارند و کودکان و نوزادان هستند.
علائم کمبود آهن
علائم زیادی وجود دارد که نشان دهنده فقر آهن در بدن است و باید جدی گرفته شود و فرد مبتلا درمان را در اسرع وقت آغاز کند. نشانههایی از فقر آهن وجود دارد که ممکن است شما را شگفت زده کند.
۱. خستگی مفرط
زمانی که بدن دچار فقر آهن میشود اکسیژن کافی به سلولهای بدن نمیرسد و این مساله در سطح انرژی بدن تاثیر میگذارد. اینگونه افراد در اغلب موارد احساس ضعف و خستگی دارند و نمیتوانند تمرکز کافی داشته باشند. این نوع از خستگی با استراحت و خوابیدن برطرف نمیشود.
۲. عفونت دائمی
وجود آهن برای سالم نگه داشته شدن دستگاه ایمنی بدن ضروری است. سطوح پایین آهن در بدن موجب مستعد شدن فرد به ابتلا به عفونت میشود. سلولهای قرمز خون اکسیژن را به غدد لنفاوی بدن که شامل گلبولهای سفید که برای مبارزه با عفونت ضروری هستند، حمل میکنند.
حال اگر فردی که دچار فقر آهن است مبتلا به عفونت شود از آن جایی که گلبولهای سفید کافی برای مبارزه با این عفونت ندارد با مشکل مواجه میشود چرا که سلولهای او به قدر کافی اکسیژن دریافت نکرده اند.
۳. پوست رنگ پریده
هموگلوبین پوست را گلگون میکند و کمبود آن موجب رنگ پریدگی پوست میشود. زمانی که فرد کم خون است سلولهای خونی او کوچک و کم رنگ هستند و این امر در پوست او قابل مشاهده است. یکی از نشانههای کمبود آهن روشن بودن بیشتر از حد نرمال منطقه داخل پلک پایین چشم است.
۴. تورم زبان
هنگاهی که اکسیژن کافی به عضلات نرسد، عضلههای بدن متورم و دردناک میشوند و این تورم بیش از همه جا در عضلات زبان دیده میشود. ترک و زخم در گوشه دهان مبتلا به کم خونی فقر آهن بسیار شایع است.
۵. پیکا (PIKA)
هرزهخواری یا پیکا به خوردن مواد بدون ارزش غذایی همچون خاک، گچ، یخ و رنگ گفته میشود که حداقل به مدت یک ماه ادامه داشته باشد. این اختلال دلایل مختلفی مانند کم خونی فقر آهن، اختلالات روانی، کمبود روی و… دارد. پیکا کلمه لاتین به معنای زاغ است و از آنجایی که این پرنده به خوردن چیزهای گوناگون مشهور است، این اختلال را به این نام نامگذاری کردهاند. محققان هنوز علت ارتباط کم خونی فقر آهن و پیکا را نمیدانند، اما این مساله باید جدی گرفته شود چرا که حتی میتواند تهدید کننده زندگی فرد باشد.
۶. ریزش مو
زمانی که اکسیژن کافی به علت کم خونی فقر آهن به فولیکولهای مو نرسد، فرد دچار ریزش مو میشود و تا زمانی که این فقر آهن درمان نشود موهای از دست رفته رشد نخواهند کرد. همه مردم هر روز تعدادی از موهایشان میریزد، اما مقادیر بیش از اندازه ریزش و عدم رشد مجدد آنها یکی از علائم کم خونی فقر آهن است.