سرطان این عضو، دومین علت شایع مرگ بر اثر سرطان در دنیاست، اما راههای کاهش خطر ابتلا به آن، چنان آسان هستند که پس از مطالعهشان احتمالا متعجب میشوید که چه آسان میتوانید از خودتان در برابر سرطان محافظت کنید.
روده بزرگ به زبان ساده یک لوله تقریبا 1.5 متری در حفره شکمی شماست که از یک طرف به روده کوچک پیوندخورده است و از طرف دیگر به مقعد میرسد و قسمتهای غیر لازم غذا را به بیرون از بدن میراند. خطر ابتلا به سرطان این عضو، با افزایش سن بخصوص پس از 50 سالگی بیشتر میشود و آمارها نشان میدهند در کشورهای توسعه یافته مثل کانادا، آمریکا، اروپای غربی و استرالیا شایعتر است.
روده بزرگ از 2 بخش عمده کولون و راست روده تشکیل شده است و وقتی حرف از سرطان آن میزنیم منظورمان سرطانی شدن یکی از این بخشهاست. کولون همان لوله قرمز رنگ در حفره شکمی است که شکل مربعی نیمه کاره را در این ناحیه ساخته است و راست روده، لولهای 15 ـ 12 سانتیمتری و متصل به کولون است و به مقعد میرسد و آخرین بخشی محسوب میشود که پسماندههای غیر لازم غذا از آن میگذرند تا از بدن دفع شوند.
عوامل زمینه ساز سرطان روده بزرگ
دکتر پدرام فدوی، سرطانشناس در گفتوگو با جامجم با اشاره به این که شیوع سرطان روده بزرگ در کشور ما نسبتا بالاست، میگوید: فراوانی موارد ابتلا به این نوع سرطان شبیه به فراوانی آن در آمریکا و اروپاست.
با توجه به گفته این متخصص، هر کدام از ما ممکن است روزی قربانی سرطان روده بزرگ شویم. با این حال عوامل زمینهسازی برای سرطان روده بزرگ وجود دارند که اگر عوامل را بشناسیم و از آنها پرهیز کنیم تا حد زیادی از ابتلا به این نوع سرطان در امان خواهیم بود.
مهمترین عامل تاثیرگذار در ابتلا به سرطان روده بزرگ که دکتر فدوی به آن اشاره میکند، رژیم غذایی است. خودتان فکر میکنید سرطان بیشتر گوشتخوارها را میپسندد یا آنها که اهل خوردن فیبر، میوهها و سبزیجات هستند؟
دکتر فدوی پاسخ میدهد: در رژیمهای غذایی که حاوی میوهها و سبزیجات و مواد غذایی فیبردار هستند، این نوع سرطان کمتر دیده میشود اما کسانی که در رژیم غذاییشان گوشت قرمز و چربی به مقدار فراوان میگنجانند، بیشتر از دیگران در معرض خطر این بیماری هستند.
پولیپها (توده های خوش خیم) روده هم همیشه عوامل خطرساز بالقوه محسوب میشوند. به گفته دکتر فدوی این پولیپها میتوانند در آینده بدخیم و سرطانی شوند و بهتر است براساس صلاحدید پزشک از بدن خارج شوند و از نظر سرطانی بودن مورد آزمایش قرار بگیرند. او در این باره آمار جهانی قابل توجهی را ارائه میکند: از هر 100 بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ یک نفر از پولیپ روده رنج میبرد.
از سوی دیگر، این پولیپها در کسانی که خانوادهشان به آنها مبتلا بودهاند بیشتر دیده شده است؛ به این معنا که شیوع پولیپهای رودهای در کودکانی که والدین مبتلا به این عارضه را داشتهاند، 50 درصد بیشتر از کودکان دیگر است. این سرطانشناس اظهار میکند: سابقه ابتلا به سرطان روده بزرگ در خانواده، بیماریهای التهابی روده، چاقی زیاد بخصوص چاقی شکمی و استفاده از الکل، خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش میدهد.
پیشگیری از درمان سرطان روده بزرگ بهتر است
درمان سرطان در کشور دشوار و هزینهبر است تا جایی که بیشتر بیماران سرطانی باید علاوه بر غم بیماری، اضطراب تامین هزینههای بیماریشان را نیز داشته باشند، اما اگر مردم راههای پیشگیری از ابتلا به انواع سرطانها را بشناسند، آن وقت شاید هرگز به آنها مبتلا نشوند و کابوس تامین هزینهها و نگرانی از میزان پیشرفت درمانها را تجربه نکنند، این اصل درباره سرطان روده بزرگ نیز صدق میکند.
دکتر فدوی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ به مردم توصیه می کند.باید سالی یکبار با پزشک متخصص گوارش یا داخلی ملاقات داشته باشند. او از خوردن سیر در غذا، نوشیدن شیر و کلسیم و استفاده کمتر از گوشت قرمز به عنوان راههایی برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری نام میبرد و بر داشتن تحرک و ورزش در طول روز نیز تاکید میکند.
زنگ خطر را بشنوید
آن طور که دکتر فدوی میگوید، اگر عادات روده شما تغییر کرده، یعنی یبوست یا اسهال دارید یا در اندازه مدفوعتان تغییری به وجود آمده است، اگر در مدفوعتان خون میبینید، اگر دردهای شکمی یا لگنی دارید، اگر در قسمت پشت یا کبد، دردی دارید، اگر کمخونی و ضعف و کاهش وزن شدید دارید، فورا باید به پزشک مراجعه کنید؛ چون ممکن است سرطان روده بزرگ شکارتان کرده باشد و موذیانه در حال تسخیر بدنتان باشد.
اگر ابتلا به سرطان روده بزرگ در شما تایید شود چه اتفاقی میافتد؟ دنیا به آخر میرسد؟ دور زندگی را خط میکشید؟
اشتباه نکنید، ناامید نشوید این نوع سرطان هم مثل بقیه انواع سرطانها راههایی برای درمان دارد. دکتر فدوی راههای درمان این نوع سرطان را توضیح میدهد: جراحی بهترین گزینه برای درمان این بیماران است؛ همچنین شیمی درمانی برای بیمارانی که در معرض خطر بالا قرار دارند پیشنهاد میشود. رادیوتراپی نیز از دیگر روشهای درمانی است که معمولا برای درمان سرطان راست روده به کار میرود اما در درمان سرطان کولون کاربردی ندارد.