قرص آهن یکی از مکمل‌هایی است که ممکن است افراد بدون تجویز پزشک به صورت روزانه مصرف کنند. اما گاهیسرطان در کمین افرادی که قرص آهن مصرف می‌کنند، است. در این مقاله بیشتر در این باره بحث خواهیم کرد.
تحقیقات دانشمندان که به وسیله مطالعات قدیمی انجام شده است نشان می‌دهد که دو ترکیب، به نام فریک سیترات و ferric EDTA، باعث افزایش تومور در موش می‌شود. اما این مطالعات قبلی نشان نمی‌دهند که “آیا تمام اشکال بیوفیزیکی آهن سبب افزایش سلول‌های سرطانی روده می‌شود” یا اینکه آیا اشکال مختلف آهن یک مکانیسم مشابه را نشان می‌دهند.
بنابراین، دریک مطالعه جدید اثر این دو ترکیب را بر رشد سلول‌های سرطانی قفسه سینه انسان بررسی کردند. علاوه براین، آن‌ها یک ترکیب شیمیایی به نام سولفات فروس را نیز آزمایش کردند. در این آزمایش، محققان از سطوح ترکیباتی استفاده کردند که ممکن است پس از مصرف مکمل به طور واقعی در دستگاه گوارش یافت شوند. این مطالعه نشان داد که حتی در مقادیر کم، هر دو ترکیب فریک سیترات و ferric EDTA سطوح سلولی یک بیومارکر سرطانی به نام آمفیرگولین و گیرنده آن را افزایش دادند.
در مقابل، سولفات آهن باعث چنین تاثیری روی سلول‌ها نشد. ترکیبات خاص آهن بر روی سلول‌های سیگنالینگ تاثیر می‌گذارند، و برخی ممکن است خطر پیشرفت سرطان روده بزرگ را به صورت وابسته به آمفیرگولین افزایش دهند. محققان در مورد یافته‌ها می‌گویند: “ما می‌توانیم نتیجه گیری کنیم که فریک سیترات و ferric EDTA ممکن است سرطان زا باشند، هر دوی آن‌ها تشکیل amphiregulin (مارکرسرطانی شناخته شده که اغلب همراه با سرطان بلند مدت و پیش آگهی ضعیف است) افزایش می‌دهند.
فریک سیترات، اغلب با عنوان Auryxia به فروش می‌رسد، یک مکمل آهن قابل استفاده برای درمان کم خونی در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه است.
در بعضی کشورها، ferric EDTA گاهی اوقات به غلات، آرد یا نوشیدنی‌های پودری اضافه می‌شود. در ایالات متحده، اداره غذا و دارو (FDA) استفاده از ferric EDTA را به عنوان یک افزودنی غذایی برای انواع سس ها، از جمله سس سویا، سس‌های شیرین و ترش، ترجیاکی و سس ماهی تأیید کرد.
مکمل‌های آهن دارو‌های پزشکی هستند که توسط زنان باردار، افرادی که خون را از دست داده اند، و بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه، استفاده می‌شود. محققان هشدار می‌دهند که این گروه‌ها ممکن است در معرض خطر بیشتری برای مصرف مقادیر مضر مواد شیمیایی سرطانزا باشند.
خواص آهن برای سلامتی:
کمبود آهن می‌تواند مشکلات زیادی برای سلامتی انسان داشته باشد. از جمله این مشکلات می‌توان به اختلال عملکرد شناختی، اختلالات گوارشی، عملکرد ضعیف در تمرینات ورزشی و کار، کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن و ضعف در تنظیم درجه حرارت بدن اشاره کرد. کم خونی فقر آهن با شرایطی مانند آرتریت روماتوئید (RA) و لوپوس اریتماتوس مرتبط است. در کودکان، کم خونی ناشی از فقر آهن می‌تواند باعث ایجاد اختلالات شناختی و روانی گردد.
بارداری سالم:
حجم خون و تولید گلبول‌های قرمز در طول دوران بارداری برای تامین اکسیژن مورد نیاز جنین و سایر مواد مغذی افزایش پیدا می‌کند. به همین خاطر باید مصرف آهن نیز افزایش یابد. در حالیکه بدن به طور طبیعی و منظم جذب آهن در دوران بارداری را تنظیم می‌کند، اما مصرف ناکافی از آن می‌تواند منجر به کم خونی شود. کمبود آهن در دوران بارداری می‌تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد و کودکی که به دنیا می‌اید وزن کمتری خواهد داشت. همچنین این موضوع می‌تواند باعث ایجاد اختلال روانی و شناختی در جنین شود.
انرژی بیشتر:
نداشتن آهن کافی در رژیم غذایی می‌تواند سطح انرژی بدن را کاهش دهد. همانطور که می‌دانید آهن، اکسیژن مورد نیاز را به عضلات و مغز حمل می‌کند و برای عملکرد ذهنی و فیزیکی ضروری است. کمبود سطح آهن منجر به کمبود تمرکز، افزایش تحریک پذیری و کاهش استقامت می‌شود.
عملکرد بهتر در ورزشکاران:
کمبود آهن در میان ورزشکاران به خصوص افراد مونث جوان شایع است. این کمبود باعث می‌شود ورزشکار عملکرد خوبی نداشته باشد و فعالیت سیستم ایمنی نیز کاهش پیدا می‌کند. کمبود هموگلوبین می‌تواند عملکرد فیزیکی را کاهش دهد.
غذا‌های غنی از آهن:
آهن فراهمی زیستی پایینی دارد و این بدان معناست که جذب آن در روده کوچک پایین است. بهره وری جذب به منبع آهن، سایر مواد تشکیل دهنده رژیم غذایی، سلامت روده، استفاده از دارو‌ها و مکمل‌ها و وضعیت کلی آهن در بدن بستگی دارد. در بیشتر کشورها، محصولات مختلف با آهن غنی می‌شود. دو نوع آهن در رژیم غذایی وجود دارد: آهن هم و آهن غیر هم. بیشتر محصولات حیوانی همچون غذا‌های دریایی آهن هم و غیر هم را دارند. در این محصولات جذب آهن هم آسانتر است. منبع آهن غیر هم شامل حبوبات، آجیل‌ها، سبزیجات و غلات غنی شده است.
فراهمی زیستی آهن در رژیم غذایی حاوی گوشت، غذا‌های دریایی و ویتامین C بین ۱۴ الی ۱۸ درصد است. مصرف غذا‌های غنی از ویتامین C در کنار منابع آهن غیر هم می‌تواند جذب آن را افزایش دهد. جذب آهن غیر هم توسط مواد زیر محدود می‌شود:
مهار کننده‌های پمپ پروتئین
پلی فنول‌ها در غلات، حبوبات و اسفناج
تانن موجود در قهوه، چای و برخی از توت‌ها
فسفات موجود در نوشیدنی‌های گازدار
فیتات موجود در حبوبات و غلات
جذب آهن هم و غیر هم ممکن است با مصرف کلسیم دچار اختلال شود.
برخی از منابع غنی از آهن شامل موارد زیر است:
غلات غنی شده با آهن
لوبیای سفید پخته شده
شکلات تلخ ۴۵ تا ۶۹ درصد
صدف پخته شده
اسفناج پخته شده
جگر گوساله
بلوبری
عدس
توفو
نخود
گوجه فرنگی
سیب زمینی پخته
بادام زمینی
تخم مرغ
