خط آهن رشت-آستارا که برای تکمیل، نیازمند سرمایهگذاری ۸۰۰ میلیون یورویی است، با اعلام آمادگی روسیه و ارائه طرح مالی از سوی این کشور، اکنون در حال بررسی در وزارت راه و شهرسازی است.
راهآهن رشت- آستارا یک پروژه کلیدی و راهبردی است که شبکه ریلی کشور را تکمیل میکند و میتواند عواید زیادی از طریق ترانزیت برای آینده ایران داشته باشد. این خط ریلی ۱۶۴ کیلومتر طول دارد که حلقه مفقوده کریدور شمال به جنوب است و در صورت تکمیل، ایران را به ریل آذربایجان، روسیه و اروپای شرقی متصل میکند و تحول بزرگی در حمل و نقل کالا در کل دنیا بهویژه ارتباط خلیج فارس با روسیه، آسیای میانه و اروپا ایجاد خواهد کرد.
خیرالله خادمی -مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور- مردادماه سال ۱۳۹۹ دربارهی پروژه تکمیل کریدور ریلی شمال به جنوب و حلقه مفقوده آن گفته بود که نزدیک به ۶۰۰۰ میلیارد تومان برای آن در سال گذشته برآورد اعتبار صورت گرفته است؛ هر چند با گذشت دو سال، خادمیچندی پیش اعلام کرد که مجموع هزینههای این پروژه ۲۲ هزار میلیارد تومان شده است. عباس خطیبی -معاون ساخت و توسعه راهآهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور- نیز به ایسنا گفته بود: تخمین ما این است که حدود ۸۰۰ میلیون یورو برای احداث این پروژه هزینه نیاز است و مدت سه تا حداکثر چهار ساله را هم برای تکمیل آن پیشبینی کردهایم.
تابستان امسال، هیاتی از راهآهن روسیه از راهآهن رشت-آستارا بازدیدی داشتند و مقرر شد ظرف دو ماه در مورد نحوه ورودشان به این پروژه اعلام نظر کنند. از این رو هفته گذشته، رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی با ایگور لویتین دستیار رئیس جمهور روسیه در خصوص افزایش همکاریهای حمل و نقلی و تکمیل پروژه ریلی رشت-آستارا دیدار و گفتوگو کرد. در مذاکرات دو جانبه هیأتهای روسی و ایرانی که شامل معاون وزیر حمل و نقل روسیه و معاونان وزیر راه و شهرسازی کشورمان بود با اشاره به بازدید بازرگانان روسی از بندرعباس و اعلام ظرفیتهای بندری و عملیاتی بر افزایش همکاریهای حمل و نقلی دو کشور تاکید و مقرر شد تا کارگروهی تشکیل و موضوع مربوط به تکمیل خط آهن رشت-آستارا نهایی و عملیاتی شود. تاکید بر سند حمل و نقلی باکو و اسناد کنفرانس وزرای حمل ونقل کشورهای آسیای مرکزی، موافقتنامه سه جانبه ایران، آذربایجان و روسیه و موافقتنامه دو جانبه ایران و روسیه، توجه جدی به مسیر ترانزیتی ایران در منطقه، افزایش حجم ترانزیت از برنامه ۱۵ میلیون تنی به ۵۰ میلیون تن و تبدیل ایران به هاب ترانزیت منطقه از موارد مطرح این نشست دو جانبه بود. ایگور لویتین -دستیار رئیس جمهور روسیه- در حاشیه این نشست گفت: ما بر اساس دستور رییسجمهور روسیه برای اجرای خط آهن رشت-آستارا، برقیسازی خط اینچه برون- گرمسار و افزایش ظرفیتهای همکاریهای حمل و نقلی دو کشور ایران و روسیه به ایران سفر کردیم. همچنین رستم قاسمی درباره این دیدار، با اعلام اینکه مذاکرات با هیات روسی مذاکرات مناسب، طولانی و مثمرثمر بود، گفت: در خصوص تکمیل خط آهن رشت-آستارا، طرف روسی طرح مالی این طرح را ارایه کرد و مقرر شد تا ما آن را بررسی کرده و نتیجه را اعلام کنیم و در مجموع مذاکرات بسیار مناسب بود.
قاسمی توضیح داد: هماکنون یک روز در میان یک قطار روسی وارد بندر شهیدرجایی میشود با این حال این امکان وجود دارد که در روز، پنج قطار روسی از سرخس وارد ایران شود که در این خصوص مذاکرات مفصلی انجام شده است. وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران برای همکاری با روسیه ممنوعیتی ندارد، گفت: ایران آمادگی دارد تا سطح روابط حمل و نقلی خود را با کشور روسیه به بالاترین سطح برساند. وی حملونقل ریلی را با توجه به ویژگی ارزان بودن، حمل و نقل انبوه، ایمنی و حفظ محیط زیست از بهترین روشهای حمل ونقل برای افزایش قابل توجه ظرفیتهای ترازیت برشمرد و خواستار استفاده از این بخش با اتصال روسیه به خطر ریلی کریدور شمال-جنوب شد. در این زمینه روز گذشته نیز رستم قاسمی تاکید کرد که طرح روسیه برای سرمایهگذاری در پروژه رشت-آستارا درحال بررسی است. در حالی که قاسمی بارها بر لزوم تکمیل کریدور شمال به جنوب و راهآهن رشت-آستارا تاکید کرده و حتی گفته که اگر ساختمان وزارت راه و شهرسازی را بفروشیم باید برای تکمیل این ۱۶۰ کیلومتر هزینه کنیم، باید دید حالا که روسیه برای همکاری در زمینه اجرای این خط آهن اعلام آمادگی کرده، نتیجه بررسیهای وزارت راه و شهرسازی چه خواهد بود و وعده تکمیل سه ساله آن به کجا خواهد رسید.