جرم گوش از ترشحات طبیعی و ضروری بدن محسوب میشود که از گوش مراقبت کرده و وجود این جرم برای حفظ نرمی و سلامت مجرای گوش خارجی لازم است. جرم گوش مانع از ورود کثیفی و باکتری به عمق گوش میشود.
جرم گوش که به آن موم یا سرومن نیز گفته میشود، ترکیبی از چربی، سلولهای پوستی جدا شده از داخل گوش و ترشحات غدد ترشح کننده گوش در کانال گوش خارجی است. موم گوش مادهای سالم در گوش شماست و به عنوان تمیزکننده عمل میکند.
این ماده ویژگی محافظ، آنتیباکتریال و روانساز دارد و از پرده گوش تا مجرای بیرونی آن حرکت و کانال گوش را تمیز میکند و بعد خشک میشود و میریزد.
این یک فرآیند خودتنظیم است و در شرایط عادی نیازی به ایجاد تداخل در آن نیست، کمااین که اگر موم گوش وجود نداشته باشد، گوش خشک میشود و میخارد.
تمیز کردن گوش، کار صحیحی نیست. کسانی که سعی میکنند گوش خود را به طور مداوم تمیز کنند، ممکن است مشکلاتی را برای گوش خود ایجاد کنند، چون پوست مجرای گوش و پرده گوش از ظریفترین نقاط پوستی بدن به شمار میآیند؛ بنابراین ضروری است که نسبت به این بخش از بدن حساستر باشیم. استفاده از گوش پاک کن اگر چه روشی معمول به حساب میآید، اما به هیچ عنوان یک روش علمی نیست.
برای تمیز کردن گوش نباید چیزی داخل گوش تان فرو کنید، زیرا گوشها خودشان با موادی که ترشح میکنند، نقش پاکیزگی گوش را بر عهده دارند.
اگر جرم گوش باعث کیپ شدن گوش و کاهش شنوایی شما شد، به پزشک مراجعه کنید تا به طور اصولی گوش شما را شستشو دهد. مطمئن باشید بعد از شستشوی گوش، شنوایی تان به حالت طبیعی برمی گردد. ولی هرگز خودسرانه گوشتان را برای خارج کردن جرم آن، دستکاری نکنید
برای خاراندن گوش یا خارج کردن جرم گوش، گوش پاک کن، سنجاق، انگشت دست و هر چیز دیگری را وارد گوش تان نکنید، زیرا با این کار جرم را بیشتر به سمت داخل گوش هل میدهید که میتواند گوش را کیپ کند و شنوایی شما کم شود. محققان این کار را با خطر آسیب رسیدن به شنوایی یا از دست دادن آن مرتبط میدانند.
از جمله عواملی که نشان دهنده پر شدن گوش از جرم است میتوان به درد گوش و احساس کیپ بودن گوش، کاهش شنوایی، صدای وز وز در گوش و خارش و خروج ترشحات از گوش اشاره کرد.
جرم گوش تا زمانی که باعث انسداد کامل کانال گوش نشود، افت شنوایی به همراه ندارد و حتی ممکن است فرد متوجه پر شدن گوشش نشود، اما هنگامی که انسداد کانال کامل شد، فرد متوجه کیپ شدن گوش و افت شنوایی میشود. معمولا این اتفاق در زمان استحمام ایجاد میشود، زیرا ورود آب به داخل کانال گوش باعث حجیمتر شدن جرم گوش موجود در کانال گوش میشود.
اگر جرم گوش باعث کیپ شدن گوش و کاهش شنوایی شما شد، به پزشک مراجعه کنید تا به طور اصولی گوش شما را شستشو دهد. مطمئن باشید بعد از شستشوی گوش، شنوایی تان به حالت طبیعی برمی گردد. ولی هرگز خودسرانه گوشتان را برای خارج کردن جرم آن، دستکاری نکنید.
بررسی وضعیت سلامتی از طریق جرم گوش
با بررسی رنگ و غلظت جرم گوش میتوان به اطلاعات زیادی درباره وضعیت سلامتی و آنچه در داخل بدن رخ میدهد، دست یافت.
جرم گوش آبکی و سبز
تعریق زیاد ممکن است باعث ورود عرق به درون گوش و مخلوط شدن آن با جرم گوش شود و حالت آبکی به موم گوش دهد. اما اگر عرق نکرده اید و جرم گوش آبکی سبز یا زرد پررنگ است، این میتواند نشانه عفونت گوش باشد.
جرم گوش خشک و یا چسبناک
این حالت بین افراد با نژادهای مختلف، متغیر است. نتایج بررسیها نشان میدهد که بیشتر مردم قاره آسیا دارای جرم گوش خشک و ساکنان قاره آفریقا و اروپا دارای جرم گوش چسبناک یا خیس هستند. مطالعات ژنتیکی نشان میدهد حالتهای متفاوت موم گوش، نوعی واکنش به شرایط محیطی است که آنها را از اجدادمان به ارث بردهایم.
جرم گوش با بوی تند
گاهی بهجای اینکه جرم خود به خود و به طور طبیعی از گوش خارج شود، در گوش تجمع پیدا میکند و به مرور زمان دچار علایمی مانند درد یا پری گوش میشوید
این نوع جرم نشانه عفونت یا آسیبدیدگی در قسمت میانی گوش است و میتواند نشانههای متعددی داشته باشد از جمله مشکل دار شدن قسمت میانی گوش، مشکل در حفظ تعادل بدن، وزوز گوش، احساس پری یا انسداد گوش. با داشتن این علایم حتماً به پزشک مراجعه کنید.
ترشح جرم گوش به بیرون
عفونت یا پارگی پرده گوش میتواند به رشد غیرطبیعی پوست روی پرده گوش (ضایعات پوستی) منجر شود که ساختاری شبیه کیست دارند. این ضایعات پوستی به شکل جرم و کثیفی از گوش بیرون زده و باعث درد و گرفتگی مجرای گوش میشوند.
تجمع جرم گوش
این مشکل نادر است و بهجای اینکه جرم خود به خود و به طور طبیعی از گوش خارج شود، در گوش تجمع پیدا میکند و به مرور زمان دچار علایمی مانند درد یا پری گوش میشوید.
جرم گوش پوستهپوسته
این نوع جرم گوش نشانهی بیماری نیست، بلکه در پی بالا رفتن سن، جرم گوش بهصورت پوستهپوسته در میآید. بهطورکلی با بالا رفتن سن، غدد کم کار میشوند. در چنین حالتی هیچ خطری سلامتیتان را تهدید نمیکند.