میخچه و پینه لایههای ضخیم پوست هستند که بر اثر فشار یا اصطکاک مکرر ایجاد میشوند و در واقع نواحی کوچک و حساسی از پوست به شمار میروند که در قسمت بالایی یا کناری انگشت پا ایجاد میشوند.
میخچه یا پینه هنگامی ایجاد میشوند که پوست سعی میکند خود را در برابر اصطکاک یا فشار محافظت کند و اغلب روی پاها و انگشتان پا یا دست و انگشتان دیده میشوند.
کفشهای تنگ و پاشنه بلند
پوشیدن کفشهای تنگ و پاشنه بلند نامناسب یا استفاده از کفشهای گشادی که پای شما در آن میلغزد و همچنین نپوشیدن جوراب باعث ایجاد اصطکاک بین پا و کفش میشود. همچنین پوشیدن صندل به مدت طولانی هم میتواند باعث ایجاد میخچه شود.
چون به این ترتیب در طول روز پاهای ما معمولاً با فشار و اصطکاک قابل توجهی مواجه میشوند؛ بنابراین اگر فردی کفشهای تنگ یا نامناسب بپوشد، ممکن است پاهایش به گونهای به کفش ساییده شود که اصطکاک زیادی ایجاد کند که منجر به بروز میخچه شود.
نواحی ایجاد میخچه
میخچه ممکن است روی انگشتان پا، اطراف انگشتان پا یا کف پا ایجاد شود. میخچه روی پا میتواند منجر به عوارض بیشتری شود. یعنی اگر نادیده گرفته شود یا درمان نشود، ممکن است به دلیل افزایش درد در اطراف میخچه، راه رفتن را برای شما دشوارتر کند.
یکی دیگر از عوارض جدی بالقوه آن هم ایجاد عفونت است. میخچه درمان نشده میتواند منجر به عفونتهایی مانند زخم پا شود.
میخچههای روی پا هم اگر درمان نشوند ممکن است دردناک شوند. اینها بعضی از عوارضی هستند که با میخچه درمان نشده به دنبال میآورند؛ بنابراین اگر میخچه دارید حتماً به متخصص مراجعه کنید؛ متخصصی که بتواند به شما کمک کند تا مشکل را حل کنید و از بروز عوارض ناشی از درمان نشدن آن جلوگیری کنید.
دکتر غلامرضا کرد افشاری، پزشک و متخصص طب سنتی ایرانی در مورد مشکل بروز میخچه میگوید: میخچه واکنشی است که پوست بدن در برابر فشارهایی که به طور مستمر به آن وارد میشود، نشان میدهد و به صورت برآمدگی و ضخیم شدن پوست بهاندازه یک دانه عدس یا ذرت پیش میرود.
پوشیدن کفش یا جوراب تنگ، تماس بیش ازاندازه انگشتان با رویه کفش، پوشیدن کفش یا صندل بدون جوراب، پیادهروی طولانی و مستمر، استفاده از کفشهای پاشنه بلند و تنگ، درمان نشدن قوس کف پا و افزایش فشار بر انگشتان و در نهایت تقسیم نامتعادل وزن روی پاها از جمله عواملی هستند که باعث میشوند پا و انگشتان آن در معرض فشارزیادی قرار بگیرند که میتواند احتمال ابتلا به میخچه را تقویت کند.
نگاه طب ایرانی به میخچه
از دیدگاه طب ایرانی، وقتی به نقاطی از پوست پا فشار وارد میشود، آن نقاط دچار ضعف میشوند و طبق قانون طبی، هر قسمت از بدن دچار ضعف شود، مواد زایدی که در قسمتهای دیگر بدن وجود دارند، به آن قسمت هجوم میآورند و در آنجا جمع میشوند؛ بنابراین در نقاطی از پوست پا که تحت فشار هستند و به این دلیل ضعف در آنها ایجاد شده، مواد زائد غلیظ تجمع مییابند و میخچه تشکیل میشود. از آنجا که این اخلاط و مواد زائد سنگین هستند تمایل به پایین بدن دارند، بنابراین میخچه معمولاً در پا و میان انگشتان ایجاد میشود.
به عقیده این پزشک و متخصص طب سنتی ایرانی در طب ایرانی، درمان میخچه مانند هر بیماری دیگر باید پایهای و ریشهای باشد، چون درمان موضعی فقط در کوتاه مدت مؤثر باشد. اما در صورت عدم درمان پایهای و اصلاح مزاج، احتمال عود دوباره آن بسیار زیاد است.
اشکال در هضمهای چهارگانه و عدم دفع صحیح مواد زاید
دکتر کرد افشاری میگوید: علت اصلی بروز میخچه از دیدگاه طب ایرانی، اشکال در هضمهای چهارگانه و عدم دفع صحیح مواد زائد از بدن است؛ بنابراین رعایت اصول خوردن و نوشیدن، پرهیز از غذاهایی که مواد زائد و غلیظ زیادی در بدن تولید میکنند و اصلاح عملکرد معده، کبد و پرهیز از یبوست مهمترین پایههای درمان میخچه هستند.
البته عوامل دیگری نیز از جمله پرهیز از قرار گرفتن در معرض هوای آلوده، خواب منظم و کافی، ورزش معتدل و منظم و پرهیز از استرس و عصبانیت نیز بسیار با اهمیت هستند که خود این عوامل بر کیفیت هضم نیز تأثیر میگذارند.
ماء الجبن (آب پنیر)
به گفته این متخصص طب ایرانی، یکی از درما نهای پاکسازی کننده مواد زائد از بدن استفاده از ماء الجبن یا آب پنیر است. برای تهیه ماءالجبن میتوانید یک کیلو شیر جوشیده و سرکه محلی را در پارچهای قرارد هید تا آب آن جدا شود. آبی را که از پارچه خارج میشود هم در ظرفی بریزید و در سه مرحله به فاصله ۱۰ دقیقه به صورت گرم میل کنید. البته ورزش در فواصل مصرف آن باعث افزایش تأثیر ماءالجبن خواهد شد
درمان موضعی
در کنار اصلاح مزاج و درمانهای پاکسازی کننده بدن میتوان از درمانهای موضعی هم برای برطرف کردن میخچه استفاده کرد.
به این صورت که خاکستر گل میخک را میتوان روی موضع گذاشت و آن در طول روز چندین بار تکرار کرد. گذاشتن پنبه آغشته به پودر سیاهدانه یا آویشن مخلوط با سرکه روی موضع نیز به مدت چند روز میتواند مفید واقع شود.