خانه / برگزیده‌ها,

تصاویر مردِ نهنگیِ دنیا، همه را به گریه انداخت

مرد نهنگی
مرد نهنگی

فیلم نهنگ ۲۰۲۲ جدیدترین فیلم دارن آرونوفسکی است که به تازگی در جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمد. با معرفی کامل فیلم The Whale ۲۰۲۲ همراه ما باشید. فیلم نهنگ ۲۰۲۲ جدیدترین فیلم دارن آرونوفسکی، فیلمساز آمریکایی است که بر اساس نمایشنامه‌ای از ساموئل دی. هانتر به همین نام ساخته شده. ژانر فیلم The Whale ۲۰۲۲ درام روانشناختی‌ست و داستان مردی به نام چارلی با بازی جالب توجه برندن فریژر و رابطه‌ او با دخترش را به تصویر می‌کشد.


خلاصه داستان فیلم نهنگ از این قرار است؛ چارلی یک معلم انگلیسی ساکن ایالت آیداهو است. او با ۲۷۲ کیلو وزن که دامنه حرکتی‌اش را محدود کرده است اشتیاق خود به ادبیات را (به ویژه رمان مورد علاقه‌اش موبی دیک) در حالی‌که که روی کاناپه خود نشسته است به شکل کاملا مجازی به اشتراک می‌گذارد. چارلی علاوه بر مرض چاقی ناخوشایندش آنقدر افسرده است که به سمت خودکشی پیش می‌رود، زیرا او سعی دارد تا سر حد مرگ بخورد. تنها دلیلی که چارلی را از رسیدن هر چه سریع‌تر به این هدف بازمی‌دارد، تمایلش به برقراری رابطه مجدد با دختر نوجوانش الی است. در واقع این آخرین فرصت چارلی گوشه‌گیر برای رستگاری است.

همان‌طور که گفته شد فیلم نهنگ براساس نمایشنامه‌ای در سال ۲۰۱۲ نوشته ساموئل دی. هانتر ساخته شده است. او خود کار اقتباس روی این نمایشنامه را انجام داده است. این نمایش در زمان خود با نقدهای بسیار مثبتی روبرو شد و چندین جایزه معتبر دریافت کرد. نمایشنامه هانتر کاوشی در مضامین پیچیده‌ای مانند خودویرانگری و اعتیاد است که البته برای آرونوفسکی تازگی چندانی ندارند. سبک آرونوفسکی بدون شک برای اقتباس از چنین اثری مناسب است، زیرا فیلم‌های او اغلب درباره شخصیت‌های افسرده حال و مغمومی هستند که بخاطر عناصر آزاردهنده و ملودراماتیک‌شان شناخته می‌شوند.


آرونوفسکی در دانشگاه هاروارد فیلمسازی خواند و با فیلم ترسناک روانشناختی پی، نخستین فیلم بلند خود را کارگردانی کرد. منتقدان و تماشاگران از همان اولین فیلم آرونوفسکی به استعداد ویژه او در فیلمسازی پی بردند. او از آن زمان مدام در حال ساخت فیلم‌هایی است که مخاطبانش را سرگرم و حتی گاهی شوکه می‌کنند. در واقع، دوستداران سینمای آرونوفسکی معتقدند که او فیلمسازی با یک ذهنیت سینمایی شگفت‌انگیز است. فیلمسازی که همواره به گفتن داستان‌هایی متعهد است که احساس می‌کند باید به تصویر کشیده شوند. از این منظر کارنامه سینمایی او بطور شگفت‌انگیزی متنوع است و طیف گسترده‌ای از فیلم‌هایی با بودجه‌ها و مقیاس‌ها و ژانرهای متفاوت را در بر می‌گیرد. در کارنامه او هم فیلمی با مقیاس حماسی کتاب مقدس مانند نوح دیده می‌شود و هم فیلمی در محیط محصور اما هیجان‌انگیز و پرهرج و مرج مانند مادر!

زمانی که خبر رسید آرونوفسکی قرار است نمایشنامه تحسین شده ساموئل دی. هانتر یعنی نهنگ را اقتباس کند کنجکاوی‌های زیادی پیرامون این پروژه تازه او شکل گرفت. فیلمی که احتمالا کوچک‌ترین پروژه‌ای است که آرونوفسکی تاکنون روی آن کار کرده، هرچند بنظر می‌رسد که هنوز مضمون وجودی جایگاه یک انسان در جهان در اینجا نقش اصلی را ایفا می‌کند. اما شاید کنجکاوی‌برانگیزترین نکته درباره فیلم جدید آرونوفسکی حضور برندن فریزر در نقش اصلی باشد. بازیگری که فراز و نشیب‌های زیادی در حرفه خود داشته است. استعداد و کاریزمای فریزر همواره نادیده گرفته شده است، اما او با فیلم نهنگ در بازگشتی حماسی و کاملا شایسته دوباره توجهات را به خود جلب کرد و در این فیلم چهره پردازی متفاوت و ویژه‌‍ای از او صورت گرفته که در ادامه مشاهده می‌کنید.

فیلم نهنگ داستانی حزن‌انگیز از اندوه، پشیمانی و رستگاری است. فیلم چارلی را نشان می‌دهد که با نزدیک شدن به مرگ به زندگی‌اش نگاه می‌کند –شادی‌ها و لذت‌ها و گام‌های اشتباهی که در این مسیر برداشته – و همچنین به مذهب، تمایلات جنسی و والد بودن، می‌اندیشد. نهنگ از عملکرد پیچیده برندن فریزر که تمام احساسات چارلی را با صداقت و حساسیت به تصویر می‌کشد، قدرت می‌گیرد. بازی باوقار، صادقانه و زیبای او به شیوه‌ای است که چارلی را عمیق و انسانی می‌سازد. بدون فریزر، نهنگ آن چیزی که هست نمی‌شد، به ویژه اینکه جنبه‌های مختلف فیلمنامه در بهترین حالت سطحی و در بدترین حالت به شکلی غیرضروری ملودراماتیک و احساسات گرایانه هستند. با اینحال، سفر چارلی و تمایل او به دوست داشتن و دوست داشته شدن، واکنش احساسی لطیف و دلسوزانه‌ای را برمی‌انگیزاند. چارلی پس از تمام چیزهایی که پشت سر گذاشته، آسیب‌هایی که تجربه کرده و ضعف‌هایی که به عنوان یک پدر داشته است، تنها می‌خواهد با نگاهی روشن و امیدوار به دنیا و زندگی خود نگاه کند و زیبایی آن را ببیند. کاری که فریزر با اجرای خود انجام می‌دهد دوست داشتنی است و یکی از قوی‌ترین و امیدبخش‌ترین جنبه‌های فیلم را تشکیل می‌دهد.


البته که فیلم آرونوفسکی خالی از اشکالات نیست. توهین لفظی زیادی به چارلی می‌شود و دخترش الی به ویژه رفتاری منزجرکننده با او دارد. قساوت و بی‌رحمی‌ای که در اقدامات و حرف‌های برخی از شخصیت‌ها وجود دارد گاهی بیش از حد بنظر می‌رسد و تماشای فیلم را در لحظاتی آزاردهنده می‌سازد. این امر به ویژه در زمانی صادق است که آرونوفسکی چارلی را به شکل وحشتناکی به نمایش می‌گذارد که به منظور منزجر کردن مخاطبان طراحی شده است بجای اینکه در جهت ایجاد همدلی‌ای حرکت کند که در صحنه‌های دیگر پیشنهاد می‌دهد. گویی سازندگان نهنگ می‌خواستند تا قبل از پایان فیلم چارلی را در معرض بدترین موقعیت‌ها قرار بدهند. در واقع این تمایل ظاهری برای ایجاد دردی بی‌پایان برای شخصیت اصلی است که شاید مخاطبان را دلسرد کند.

در حالیکه نهنگ هرگز کسل‌کننده نیست، صحنه‌پردازی بیش از حد تئاتری آن برخی از عناصر فیلمنامه را به یک ملودرام پرحرارت تبدیل می‌کند که همیشه نتیجه نمی‌دهد. با اینحال نهنگ فیلمی حائز اهمیت است، اگر کسی بتواند با درد چارلی همراه شود و پیشمانی، احساس گناه و اندوه او را لمس می‌کند. اگرچه فیلم اغلب خوانش‌هایی سطحی از مذهب و روابط پدر و دختر ارائه می‌دهد، اما تنها بخاطر اجرای فریزر ارزش تماشا کردن دارد.

اولین دیدگاه را بنویسید