استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی گفت: مبتلایان به سندرم گیلن باره، یک فرضیه این است که یک ویروس یا باکتری وارد بدن میشود و بدن برای نابودی این میکروب به اشتباه به عصبهای محیطی حمله میکند.
دکتر مهران غفاری افزود: سندرم گیلن باره نوعی نوروپاتی محیطی است که باعث آسیب به ریشههای عصبی و اعصاب محیطی میشود. گیلن باره به اسم دانشمندانی است که در سال ۱۹۱۶ این بیماری را به جهان معرفی کردند.
طیف گسترده علامتهای گیلن باره از خفیف تا شدید را بشناسید
متخصص بیماریهای مغز و اعصاب تاکید کرد: گیلن باره سندرمی است که طیف گستردهای از علامتهای خفیف تا شدید را شامل میشود. این بیماری در مردان نسبت به زنان ۱،۵ برابر شایعتر و معمولا با افزایش سن بیشتر میشود.
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادمه داد: متوسط بروز سالانه سندرم گیلن باره حدود یک در ۱۰۰ هزار نفر در سال است. این بیماری تظاهرات متنوعی دارد و دارای سه تیپ شایع و هفت تیپ ناشایع است.
وی درباره نشانههای بروز سندرم گیلن باره اظهار داشت: این بیماری التهابی دستگاه عصبی محیطی را درگیر و در مدت چندین ساعت تا چندین روز موجب ضعف عضلات و بیحسی میشود، معمولا ضعف قرینه عضلات اندامها اولین و شایعترین نشانه ابتلا به این سندرم است.
این فلوشیپ بیماریهایام اس خاطرنشان کرد: به طور معمول این سندرم به صورت قرینه با ضعف و حمله به عضلات اندامهای تحتانی شروع میشود و در ادامه میتواند عضلات اندامهای فوقانی، قفسه سینه، عضلات صورت، چشم، سروگردن، دهان یا حلق را درگیر کند.
بروز مشکلات تنفسی تهدیدکننده از مهمترین نشانههای خطرناک بروز این سندرم است که غفاری به آن اشاره کرد و گفت: این بیماری میتواند به صورت خفیف یا در حالتهای شدیدتر بروز کند، گیلن باره در نوع شدیدتر و مراجعه نکردن به پزشک باعث مرگ مبتلایان نیز میشود.
غفاری اختلال در عملکرد سیستم دستگاه عصبی خودکار یا اتونوم را یکی دیگر از عوامل خطر گیلن باره دانست و عنوان کرد: سیستم اوتونوم ضربان قلب، فشار خون، تنفس و گوارش فرد را کنترل میکند و در صورت اختلال در عملکرد این سیستم بیمار ممکن است دچار شوک، ضعف، غش، سرد شدن دستها و پاها، کند شدن ضربان قلب، تعریق و بالارفتن ضربان قلب و احتباس ادرار شود.
این متخصص دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: در بیماری گیلن باره ضعف عضلات مدت زمان مشخصی دارد؛ به این معنی که باید پیشرفت علایم حداکثر تا چهار هفته به طول بینجامد. گاهی فلج کامل برای هفتهها یا ماهها در پی ابتلا به گلین باره باقی میماند و این درحالی است که علت سندرم گیلن باره ناشناخته است.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب دانشگاه تاکید کرد: این بیماری در دسته بیماریهای اختلال در عملکرد سیستم ایمنی جای دارد و به واسطه سیستم ایمنی یا به نوعی خود ایمنی که دقیقا دلیل آن مشخص نیست، ایجاد میشود. مشاهدات گواه این مهم است که دو سوم بیماران حدود یک تا چهار هفته قبل از شروع بیماری دچار عفونتهای تنفسی یا گوارشی شدهاند.
وی توضیح داد: در مبتلایان به سندرم گیلن باره، یک فرضیه این است که یک ویروس یا باکتری وارد بدن میشود و بدن برای نابودی این میکروب به اشتباه به عصبهای محیطی حمله میکند.
روشهای تشخیص و درمان سندرم گیلن باره
غفاری درباره روشهای تشخیص سندرم گیلن باره توضیح داد: پایههای تشخیص شرح حال، معاینه دقیق، آنالیز مایع مغزی نخاعی و نوار عصب عضله است. به مجردی که مشکوک به ابتلای بیمار به گیلن باره شدیم ارزیابی و درمان باید سریع آغاز شود.
وی افزود: درمان با IVIG یا تعویض پلاسما از جمله درمانهای موثر در مبتلایان به گیلن باره است. چنانچه تشخیص و درمان به درستی و در سریعترین زمان ممکن انجام شود در بیشتر موارد مبتلایان درمان میشوند.
متخصص بیماریهای مغز و اعصاب با یادآوری این که افراد با علایمی همانند ضعف قرینه در عضلات دست و پا یا احتباس ادرار باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنند، هشدار داد: تشخیص سریع و درمان موثر در مبتلایان به سندرم گیلن باره ضروت دارد؛ چرا که در صورت مراجعه نکردن به موقع یا درمان نشدن موثر، مرگ و میر این بیماری به ازای هر سه نفر یک نفر است و این درحالی است که با مراجعه به موقع میتوان در بسیاری از مواقع از بروز این فاجعه پیشگیری کرد.
وی با تاکید براینکه بهبودی کامل بدون باقی ماندن هیچ اثری در اکثر موارد رخ میدهد، خاطرنشان کرد: در بعضی از بیماران، بیماری خفیف است و علایم در عرض چند هفته برطرف میشود، اما در بعضی بیماران علایم تا یک سال یا بیشتر نیز ادامه دارد.
غفاری افزود: در این موارد با کمک انواع مختلف روشهای فیزیوتراپی میتوان تحرک بیمار را بهبود بخشید تا زمانی که بیمار سلامت کامل خود را به دست آورد.
وی تصریح کرد: سندرم گیلن باره پیشگیری ندارد و علل بروز آن ناشناخته است. این بیماری شوخی ندارد و باید به محض شروع علایم و نشانههای ابتلا به این سندرم در سریعترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.