سردرد میتواند واقعاً آزاردهنده و دردناک باشد و به درازا بکشد و شاید نگران شوید که نکند سردردتان به دلیل کشمکشهای یک سکته مغزی باشد. البته بین سردرد و سکته مغزی ارتباط وجود دارد، اما بیشتر اوقات، سردرد علامت سکته مغزی نیست. در این باره بیشتر بخوانید.
بین سکته مغزی و سردرد یک ارتباط واقعی وجود دارد و آن این است که هر دو یک قسمت از بدن را تحت تأثیر قرار میدهند، اما یک سردرد معمولاً زنگ خطر نیست. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از آنهایی که از سکته مغزی جان سالم به در میبرند بعد از سکته مغزی، سردردهای جدیدی را تجربه میکنند. سردردها در میان افراد سالم شایعاند و تخمین زده میشود ۳۰ تا ۶۰ درصد افراد بزرگسال معمولاً دچار سردرد میشوند. تعداد بسیار کمی از آنهایی که دچار سردرد میشوند سکته مغزی میکنند، اما در میان افرادی که در مقایسه با دیگران، سردردهای شدید دارند، آمار سکته مغزی اندکی بیشتر است.
سکته مغزی، سردرد و ژنتیک
سردرد چه از نوع میگرنی باشد و چه از نوع تنشی یا به دلیل خستگی و استفادهی زیاد مواد مخدر، عموماً منجر به سکته مغزی نمیشود. مطالعات تحقیقاتی زیادی به این پرداختهاند که آیا بین سردرد و سکته مغزی ارتباط وجود دارد یا نه.
سردرد معمولاً علامتی از در شرف وقوع بودن یک سکته مغزی نیست؛ اما یک نوع سکته مغزی وجود دارد که ناشی از کمبود جریان خون به سمت مغز نیست، بلکه به دلیل خونریزی یکی از رگهای خونی در مغز روی میدهد و به آن سکته مغزی هموراژیک گفته میشود
سردرد و سکته مغزی هر دو بیماریهایی هستند که عامل ژنتیک نیز در آنها نقش دارد، یعنی عدهای از افراد به دلیل ژنتیکشان نسبت به بقیه بیشتر در معرضاند. برخی از ژنهایی که ریسک سکته مغزی را بالا میبرند ممکن است با ژنهایی که ریسک سردردهای میگرنی را افزایش میدهند مرتبط باشند. البته حتی زمانی که وراثت در سردرد و سکته مغزی نقش دارد، باز هم معمولاً سردرد به معنی همزمانی وقوع سکته مغزی نیست.
و، اما این موارد برای میگرنیها چه مفهومی دارد؟ معنیاش این است که دانستن ریسک فاکتورهای سکته مغزی اهمیت دارد و باید در مورد مدیریت پزشکی عوامل خطر سکته مغزی با پزشک مشورت کنند تا از وقوع آن پیشگیری کنند.
اگر سردرد دارم باید نگران سکته مغزی باشم؟
بیشتر اوقات، علائم سکته مغزی شامل ضعف، تغییرات در بینایی، کرختی، گیجی و آشفتگی یا مشکل در تکلم میشود. سردرد معمولاً علامتی از در شرف وقوع بودن یک سکته مغزی نیست؛ اما یک نوع سکته مغزی وجود دارد که ناشی از کمبود جریان خون به سمت مغز نیست، بلکه به دلیل خونریزی یکی از رگهای خونی در مغز روی میدهد و به آن سکته مغزی هموراژیک گفته میشود. هموراژیک مغز، سکتهای است که موجب خونریزی میشود و معمولاً از ناهنجاری در رگ نشات میگیرد. خونریزی به بافت مغز آسیب میزند و موجب انتقال نامناسب خون به مغز میشود.
سردرد یکی از علامتهای هموراژ مغز است. حالا یک سؤال مهم به ذهن میآید: از کجا بفهمیم سردردمان ناشی از ناهنجاری یک رگ خونی است یا هموراژ مغز؟
سردرد به عنوان نشانهای از سکته مغزی
موارد نادری وجود دارد که سردرد علامتی از سکته مغزی است. تنها حدود ۱ تا ۳ درصد از افرادی که به دلیل سردرد به اورژانس مراجعه میکنند، تشخیص سکته مغزی در موردشان داده میشود. در مطالعهای تقریباً ۲۰۰۰ نفر که به علت سردردهای شدید به اورژانس مراجعه کرده بودند از جهت سکته مغزی سنجش شدند. بیشتر آنها از این شاکی بودند که سردردی که آنها را به اورژانس کشانده، بدترین سردرد عمرشان بوده است.
این مطالعه قدمی فراتر گذاشت و سایر علائم همزمان موجود با سردرد را نیز مورد ارزیابی قرار داد. بیشتر این افرادی که سکته مغزی هموراژیک در موردشان تشخیص داده شد، علائم دیگری نیز داشتند.
این علائم شامل موارد زیر میشده است:
* بدترین سردرد زندگی
* شروع سردردها بعد از ۴۰ سالگی
* از دست دادن هوشیاری
* گردن درد یا گرفتگی گردن
* استفراغ
* فشار خون بالاتر از ۱۶۰/۱۰۰
* سردردی که با فعالیت بدنی شروع شده
* رسیدن به اورژانس با آمبولانس
بنابراین سردرد، حتی نوع شدید آن، ندرتاً علامت سکته مغزی است.
هر چند ارتباط ضعیفی میان سردرد و سکته مغزی وجود دارد، اما بیشتر مواقع بدون نگرانی میتوانیم بگوییم سردردمان نشاندهندهی سکته مغزی نیست. اگر هر کدام از علامتهای گفته شده نیز همراه با سردردتان بود، هر چه زودتر به بیمارستان مراجعه کنید.