چند ماهی است که هوش مصنوعی در هنرهایی، چون سینما و موسیقی مورد استفاده و البته سوءاستفاده قرار گرفته است. «یونیورسال» بزرگترین کمپانی بزرگترین شرکت موسیقی در اینباره بیانیه‌ای منتشر کرد و نسبت به شرایط موجود هشدار داد.
بیش از چند سال است که ربات‌های طراحی شده توسط انسان در انجام امور به کمک بشر آمده اند. البته این گستره هنوز در مرحله آزمون و خطاست، با این حال ربات‌ها در برخی کشور‌ها حتی به انجام امور شغلی نیز می‌پردازند. تا جایی که گاه جای نیرو‌های انسانی را گرفته‌اند. طی روز‌های گذشته بود که ارکستر ملی کشور کره جنوبی توسط یک ربات با کمترین خطا رهبری شد!
اما امکان دیگری که در آینده نه چندان دور جمعیت ربات‌ها را به انزوا می‌برد یا در خوشبینانه‌ترین حالت به آپشن‌هایی برای بکارگیری در هسته اصلی آن‌ها تبدیل خواهد شد؛ «هوش مصنوعی» است. بیش از چند ماه نیست که هوش مصنوعی اعلام وجود کرده و در مدت زمانی نه چندان کوتاه برخی مشاغل و هنر‌ها را به سیطره خود در آورده است.
«هوش مصنوعی» شاعر و نویسنده!
اگر قرار باشد درباره امکانات هوش مصنوعی سخن بگوییم مثال بسیار است. مثلا اینکه به واسطه این ابزار جدید می‌توان با ارائه کلماتی در بستر مورد نظر (که در قالب سایت طراحی می‌شود) در کمترین زمان ممکن شعری تحویل گرفت. یا اینکه می‌توان با ارائه ایده به هوش مصنوعی از او درخواست نمایشنامه یا فیلمنامه و داستان کرد! هوش مصنوعی از این هم فراتر رفته است. شبیه‌سازی‌هایی که با کمترین خطا توسط این بستر هوشمند ایجاد می‌شوند بزرگترین شاید بزرگترین خطر برای بشریت به حساب آیند.
این شبیه‌سازی‌ها می‌توانند در هر عرصه‌ای انجام گیرند. سینما، تئاتر، موسیقی، نقاشی و مجسمه‌سازی. هنر‌های تجسمی هم پتانسیل این را دارند که توسط هوش مصنوعی ارتقاء یابند. اما این اتفاق امیدوارکننده نیست به این دلیل که «هوش مصنوعی» (در صورت مدیریت نشدن) با پیشرفت روز افزون خود جای نیروی انسانی را خواهد گرفت. حتی این احتمال وجود دارد که برخی هنر‌ها توسط هوش مصنوعی تصاحب شوند.
معضلات زودهنگام «هوش مصنوعی» برای موسیقی
هنوز چند ماهی از فعالیت رسمی «هوش مصنوعی» نگذشته که در هنر موسیقی مورد سوءاستفاده قرار گرفته است. طی یکی دو ماه گذشته بود که صدای برخی خوانندگان مطرحی که در قید حیات نیستند توسط هوش مصنوعی شبیه‌سازی شد. در ادامه صدای برخی خوانندگان مطرح معاصر بدون کسب اجازه از آن‌ها روی ملودی‌ها و آهنگ‌های دیگر قرار گرفت. این اتفاق البته در ایران هم رخ داده است. در ادامه برخی نهاد‌های مهم و رسمی بین‌المللی نسبت به استفاده از «هوش مصنوعی» در صنعت موسیقی هشدار دادند که این هشدار آنچنان تاثیرگذار نبود. حال مسئولان فرهنگی کشور‌ها و شرکت‌های حقوقی معتبر خواهان وضع قانونی در این رابطه هستند.
گزارش «ورایتی» درباره اقدامات حقوقی «یونیورسال»
رسانه «ورایتی» به تازگی درباره اقدامات حقوقی صورت گرفته در رابطه با نحوه استفاده از هوش مصنوعی در موسیقی گزارشی منتشر کرده و نوشته است: گروه موسیقی «یونیورسال» بزرگترین شرکت حقوق موسیقی در جهان، از کنگره ایالات متحده برای مبارزه با نقض حق چاپ توسط افرادی که از فناوری جدید هوش مصنوعی استفاده می‌کنند و آن را توسعه می‌دهند، درخواست کمک کرده است.
فری هارلستون (مشاور عمومی/ معاون اجرایی یونیورسال) در امور بازرگانی و حقوقی، به عنوان شاهد در کمیته قضایی سنا در ۱۲ ژوئیه سخنرانی کرد و خواستار «حق تبلیغات» فدرال شد. «حق تبلیغات» حق مالکیتی معنوی است که از شباهت‌های افراد در بخش‌های مختلف، محافظت می‌کند. البته باید یادآور شد برخی ایالت‌ها قبلا از این دستورالعمل پیروی کرده‌اند. اما مشاور عمومی و اجرایی شرکت یونیورسال خواهان قانونی کلی و سراسری است.
طبق گزارش بخش «Music Business Worldwide» این شرکت همچنین از صاحبان کپی رایت درخواست کرده که از مدل‌های آموزشی هوش مصنوعی آگاهی داشته باشند؛ و اینکه تمام «محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی» باید به این صورت درست و منظم برچسب گذاری شود.
«ورایتی» در ادامه نوشته است: صنعت موسیقی به سرعت به رشد سریع فناوری هوش مصنوعی و پیچیدگی‌های قانونی آن واکنش نشان داده است.
اعتراف موزیسین انگلیسی به سوءاستفاده‌های «هوش مصنوعی»
پل مک‌کارتنی (ترانه‌سرا و خواننده انگلیسی‌تبار) اخیراً فاش کرد که از هوش مصنوعی برای پاکسازی یک ضبط قدیمی از جان لنون استفاده شده است تا به این واسطه آهنگ جدیدی از «بیتلز» بسازد. مک‌کارتنی این اثر در حال ساخت را آخرین نسخه اصلی گروه «بیتلز» می‌داند.
«ورایتی» نوشت: تا به امروز آثار جعلی زیادی به واسطه هوش مصنوعی ساخته شده که مورد استقبال هم قرار گرفته‌اند. این احتمال وجود دارد که با فشار «یونیورسال» این آثار حذف شوند.
حضور چهل کمپانی معتبر در کمپین «Human Artistry»
«UMG» یا «یونیورسال» یکی از بیش از چهل سازمانی است که با حضور در کمپین «Human Artistry» در پاسخ به صنعت موسیقی ایجاد شده بر اساس هوش مصنوعی واکنش نشان داده است. آکادمی ضبط، انجمن ملی ناشران موسیقی، صنعت ضبط برخی از اعضای این کمپین هستند.
هدف از تشکیل کمپین «Human Artistry» اطمینان از بکارگیری درست هوش مصنوعی در موسیقی است. این تشکل خواهان استفاده از هوش مصنوعی در راستای فرهنگ و هنر انسانی است و از بهره‌گیری اصولی و به کار گیری بهترین شیوه‌های استفاده از هوش مصنوعی حمایت می‌کند.
بیانیه پایانی هارلستون همچنین به برخی از نکات مثبت هوش مصنوعی اشاره و تأکید کرده که استفاده از شباهت شخصی «بدون مجوز» و بدون رضایت مولف به لحاظ اخلاقی به هیچ‌وجه کار درستی نیست.
سخن پایانی
در پایان سوال این است که آیا «هوش مصنوعی» که پای آن به ایران هم باز شده به واسطه درایت و تمهید مسئولان، قانون و چهارچوبی مشخص خواهد یافت یا خیر؟ این در حالی است که کپی رایت در ایران همچنان هیچ قانون مشخصی ندارد و مشکلات موجود تا امروز دانلود‌های غیر قانونی و سرقت‌های هنری بی‌شماری را رقم زده است. به نظر می‌رسد مسئولان و متولیان امر پیش از پرداختن به مقوله مهم «هوش مصنوعی» باید وضع قوانینی در رابطع با مسئله مهمتر «کپی رایت» را در دستور کار قرار دهند.
