زخمهای گوارشی، زخمهایی هستند که در پوشش داخلی معده، مری، یا روده کوچک (دئودنوم)، توسعه مییابند و معمولا به علت التهاب ناشی از هلیکوباکترر پیلوری و یا اسید معده بروز میکنند.
زخمهای گوارشی، زخمهایی هستند که در پوشش داخلی معده، مری، یا روده کوچک (دئودنوم)، توسعه مییابند و معمولا به علت التهاب ناشی از هلیکوباکترر پیلوری و یا اسید معده بروز میکنند. زخمهای گوارشی یک مشکل بهداشتی نسبتا شایع هستند.
سه نوع زخم گوارشی شناخته شده است:
زخم معده یعنی زخمی که در داخل معده توسعه مییابد، زخم مری، و زخم اثنی عشر که در بخش فوقانی روده کوچک به نام دوازدهه گسترش مییابد.
علل:
عوامل مختلف باعث بروز زخمهای گوارشی میشوند که همانطور که گفته شد یکی از آنها هلیکوباکتر پیلوری است. یک نوع باکتری که میتواند منجر به عفونت معده و التهاب شود.
استفاده مکرر از آسپیرین، ایبوپروفن، و دیگر داروهای ضدالتهابی بخصوص در زنان بالای ۶۵ سال، سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، پرتودرمانی و سرطان معده از علل دیگر بروز این زخمها هستند.
زخمهای گوارشی؛ علل، درمان و راههای پیشگیری
علائم:
شایعترین علامت زخم گوارشی سوزش و درد شکمی از ناف تا قفسه سینه است که میتواند طیف خفیف تا شدید داشته باشد. در برخی موارد درد باعث مزاحمت برای خواب شبانه نیز میشود. زخمهای گوارشی ممکن است در مراحل اولیه هیچ گونه علامتی نداشته باشند.
با این حال علائم شایع عبارتند از:
تغییر در اشتها
حالت تهوع
مدفوع خونی یا تیره
کاهش وزن بدون علت
استفراغ
سوء هاضمه
درد قفسه سینه
درمان:
درمان زخمهای گوارشی به علل زمینهای آن ربط دارد. اگر تستهای تشخیصی نشان دهنده عفونت هلیکوباکتر پیلوری باشد، پزشک ترکیبی از داروها که باید برای بیش از دو هفته مصرف کنید، را تجویز میکند. داروها شامل آنتی بیوتیک برای کشتن عفونت و کاهش اسید معده است. شما ممکن است با مصرف این داروها دچار عوارض جانبی جزئی مانند اسهال یا ناراحتی معده ناشی از رژیم آنتی بیوتیکی شوید. اگر این عوارض جانبی قابل ملاحظه بود، باید با پزشک تان مشورت کنید.
اگر عفونت هلیکوباکتر پیلوری در کار نبود، پزشک احتمالا برای شما داروهای آنتی اسید برای هشت هفته و برای کاهش اسید معده و کمک به بهبود زخم تجویز میکند.
عوارض زخمهای گوارشی:
زخم درمان نشده گوارشی میتواند به مروز زمان بدتر شود و عوارض جدی تری از جمله موارد زیر را به همراه داشته باشد:
سوراخ در مخاط معده: گسترش یک سوراخ در آستر مخاط معده یا روده باریک و ایجاد عفونت، اصولا همراه با درد شدید شکمی است.
خونریزی داخلی: زخ میتواند منجر به از دست دادن قابل توجه خون شود و بیمار نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. نشانههایی از خونریزی معده عبارتند از سبکی سر، سرگیجه، مدفوع سیاه.
این عوارض ناشی از زخم درمان نشده نیاز به اورژانسهای پزشکی فوری دارد. همچنین اگر شما دچار:درد ناگهانی و شدید در ناحیه شکم، غش، تعریق بیش از حد، احساس سردرگمی، خون در استفراغ یا مدفوع، لمس سخت شکم، بودید، حتما باید به دنبال مراقبتهای فوری پزشکی باشید.
برخی از زخمها با این حال مقاوم به درمان هستند و با درمانهای تجویز شده بهبود نمییابند: تولید بیش از حد اسید در معده، حضور یک باکتری به غیر از هلیکوباکتر پیلوری در معده، دیگر بیماریها مانند سرطان معده یا بیماری کرون، ممکن است زخم معده را به درمان مقاوم کند. پزشک شما ممکن است برای رد کردن سرطان معده و دیگر بیماریهای دستگاه گوارش روشهایی دیگر را برای تشخیص و درمان زخم ارائه دهد.
نمادهای پیشگیرانه:
انتخاب شیوه زندگی سالم و عادات خاص میتواند خطر ابتلا به زخمهای گوارشی را کاهش دهد:
حذف نوشیدنیهای الکلی
عدم مصرف الکل و دارو به صورت توامان
شستن دستها به منظور جلوگیری از ابتلا به عفونت
محدود کردن استفاده از ایبوپروفن، آسپیرین و ناپروکسن سدیم
حفظ شیوه زندگی سالم از طریق رژیم غذایی متعادل سرشار از میوه و سبزی، غلات سبوس دار
ترک سیگار.