تبخال یک ویروس قدیمی است که راه درمانی برای آن وجود ندارد و بهتر است پیشگیری کنید
حتما شما هم شنیدهاید که تبخال لب بر اثر یک حمله عصبی یا کابوسهای شبانه خودش را نشان میدهد. این گفته تا حدود زیادی درست است، البته علت اصلی تبخال لب شما، کابوس نیست بلکه ویروس هرپس سیمپلکس یا HSV است که آن را ایجاد میکند.
به تازگی دادههای ژنومی نشان داد که ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-۱) که امروزه حدود ۳.۷ میلیارد نفر در سراسر جهان را مبتلا کرده، حدود ۵۰۰۰ سال پیش ظهور یافته و تکثیر شده است.
یک ویروس قدیمی
خانواده تبخال دارای تاریخچه وسیع و طولانی است که چندین گونه را در بر میگیرد و به میلیونها سال قبل باز میگردد. از ۱۱۵ ویروس هرپسی که هم اکنون میشناسیم، تنها هشت مورد انسان را آلوده میکنند.
قدیمیترین بقایای تایید شده مربوط به یک مرد از روسیه بود که حدود ۱۵۰۰ سال پیش زندگی میکرده است. البته یافتن ردپایی از ویروس در افراد مبتلا به بیماری لثه، آبسه یا افرادی که تنباکو مصرف میکنند، چندان تعجبآور نیست و بیشتر یافتهها نشان میدهد افرادی که در گذشته تبخال میگرفتند، تنباکو مصرف میکردند.
ویروس تکامل یافته و همیشه پنهان
شارلوت هالدکرافت، متخصص ژنتیک از دانشگاه کمبریج در انگلستان گفت: «جهان شاهد جهش سریع کووید ۱۹ در طول هفتهها و ماهها بوده است. این اتفاق برای ویروس تبخال هم افتاده با این تفاوت که ویروسی مانند تبخال در مقیاس زمانی بسیار بزرگ تری تکامل یافته است.»
تبخال صورت، تا آخر عمر در میزبان خود پنهان و فقط از طریق تماس دهانی منتقل میشود، بنابراین جهشها به آرامی در طول قرنها و هزارهها رخ میدهند. دانشمندان در حال انجام تحقیقات عمیقی هستند تا بفهمند چگونه DNA ویروسها تکامل مییابند.
اولین علایم
هنگامی که برای اولین بار به تبخال مبتلا میشوید، ممکن است با نشانههای زیر دست و پنجه نرم کنید. این نشانهها اغلب در کنار زخم، تاول و تبخال ظاهر میشوند:
درد و خارش
تورم غدد لنفاوی
تب
خستگی و احساس ناخوشی
در بیشتر موارد، ضایعات به وجود آمده بدون این که زخمی بهجای بگذارند، بهبود مییابند.
نشانههای دورهای
علایم دورهای این بیماری شبیه به علایم اولیه هستند، با این تفاوت که شدت کمتری دارند و مدت زمان کوتاهتری روی بدن باقی میمانند. تحقیقات نشان میدهد که ۳۳ درصد از افراد مبتلا به تبخال دهانی، علایم بیماری را به صورت دورهای تجربه میکنند.
هنگام تکرار نشانههای بیماری، تبخال دهانی به ۸ تا ۱۰ روز زمان برای بهبودی نیاز دارد.
راه درمانی وجود ندارد
هم اکنون هیچ روش درمانی برای این ویروس ارائه نشده است. اغلب راهکارهای درمانی که پیشنهاد میشوند برای رهایی از زخمها و جلوگیری از شیوع بیماری است.
ناگفته نماند که این زخمها ممکن است بدون نیاز به درمان از بین بروند. با وجود این پزشک به احتمال زیاد داروهایی را برای شما تجویز خواهد کرد که خطر انتقال ویروس به دیگر افراد را کاهش میدهد. البته داروهای تجویزی به کاهش شدت بیماری و کاهش تعداد دفعات ابتلا به آن کمک میکند.
جلوگیری کنید
با توجه به این که هیچ راهکاری برای درمان تبخال وجود ندارد، باید تا حد امکان، احتمال ابتلا به آن را پایین بیاورید؛ بنابراین اگر نشانههای ابتلا به تبخال را تجربه میکنید، اقدامات پیشگیرانه زیر را در نظر داشته باشید:
سعی کنید از تماس مستقیم فیزیکی با دیگر افراد خودداری کنید.
از به اشتراک گذاشتن وسایلی که ممکن است ویروس را منتقل کند، مانند لیوان، حوله، ظروف غذاخوری، لباس، لوازم آرایشی و رژ لب پرهیز کنید.
هنگام استفاده از دارو، دستهای خود را بشویید و دارو را به کمک پنبه روی زخم بمالید تا تماس با زخم به حداقل برسد.