پیری که میتواند به عنوان زوال مرتبط با گذشت زمان عملکردهای فیزیولوژیکی ضروری برای بقا و باروری تعریف شود، روندی است که بیشتر مردم خواهان کند کردن سرعت آن هستند.
برخی از دلایل اصلی پیری شامل آسیب سلولی انباشته شده ناشی از فعالیت مولکولهای واکنشی به نام رادیکالهای آزاد و کوتاه شدن تلومر، ساختارهایی در انتهای کروموزومها که نقش مهمی در تقسیم سلولی ایفا میکنند، هستند.
در شرایطی که پیری امری اجتناب ناپذیر است، افزایش طول عمر انسان و کند کردن روند پیری برای دههها در کانون توجه پژوهشهای علمی بوده است.
طی این پژوهش ها، دانشمندان تعداد زیادی از مواد دارای خاصیت ضد پیری را شناسایی کرده اند که بسیاری از آنها به شکل مکمل قابل مصرف هستند و افرادی که در پی روشهای طبیعی برای کند کردن روند پیری و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با افزایش سن هستند میتوانند از آنها استفاده کنند.
در ادامه با ۱۲ مکمل دارای خواص ضد پیری بیشتر آشنا میشویم.
۱-کورکومین
کورکومین، ترکیب فعال موجود در زردچوبه، نشان داده است که از خواص ضد پیری قدرتمند سود میبرد که به پتانسیل آنتی اکسیدانی قوی آن نسبت داده میشود.
پیری سلولی زمانی رخ میدهد که تقسیم سلولی متوقف میشود. با افزایش سن، سلولهای پیر انباشته میشوند که باور بر این است پیری و پیشرفت بیماری را تسریع میکنند.
پژوهشها نشان داده اند که کورکومین پروتئینهایی خاص، از جمله سیرتوینها (Sirtuin) و پروتئین کیناز فعال شده با AMP (AMPK) را فعال میکند که به تاخیر در پیری سلول و افزایش طول عمر کمک میکنند.
افزون بر این، کورکومین نشان داده است که با آسیب سلولی مقابله کرده و در آزمایشهایی با سوژههای حیوانی به طور قابل توجهی طول عمر مگسهای میوه، کرمهای گرد و موشها را افزایش داده است. این ترکیب نشان داده است که بیماریهای مرتبط با افزایش سن را به تاخیر انداخته و علائم مرتبط با افزایش سن را نیز کاهش میدهد.
این ممکن است چرایی ارتباط مصرف زردچوبه با کاهش خطر زوال روانی مرتبط با افزایش سن در انسان را توضیح دهد.
شما میتوانید مصرف کورکومین خود را با استفاده از زردچوبه در دستورالعملهای غذایی مختلف یا مصرف مکملهای کورکومین افزایش دهید.
۲-اپیگالوکاتچین گالات
اپیگالوکاتچین گالات (EGCG) یک ترکیب پلیفنولی شناخته شده است که به میزان زیاد در چای سبز وجود دارد. این ترکیب فواید سلامت جالب توجهی را ارائه میکند و پژوهشها نشان داده اند استفاده از آن خطر برخی انواع سرطان و همچنین مشکلات سلامت دیگر مانند بیماری قلبی را کاهش میدهد.
اپیگالوکاتچین گالات ممکن است پیری را با بازیابی عملکرد میتوکندری در سلولها و عمل روی مسیرهای درگیر در پیری از جمله مسیر سیگنالینگ پروتئین کیناز فعال شده با AMP کند سازد.
همچنین، این ترکیب اتوفاژی، فرآیندی که در آن بدن مواد سلولی آسیب دیده را از بین میبرد، را تحریک میکند.
نوشیدن چای سبز با کاهش خطر دلایل مختلف مرگ و میر، مرگ ناشی از دیابت، سکته مغزی و بیماری قلبی مرتبط بوده است. افزون بر این، مطالعات با حضور سوژههای حیوانی نشان داده اند که این نوشیدنی میتواند در برابر پیری پوست و بروز چین و چروک ناشی از قرار گرفتن در معرض نور فرابنفش پیشگیری کند.
اپیگالوکاتچین گالات را میتوانید با مصرف چای سبز یا مکملهای این ترکیب دریافت کنید.
۳-کلاژن
کلاژن به واسطه پتانسیل خود در حفظ شادابی و سلامت پوست با افزایش سن به عنوان یک ماده مغذی کلیدی برای حفظ جوانی شناخته میشود.
کلاژن یکی از اجزاء جداناپذیر پوست است که به حفظ ساختار آن کمک میکند. با افزایش سن، تولید کلاژن کاهش مییابد و به از دست رفتن کلاژن منجر میشود که بروز نشانههای پیری مانند چین و چروکها را تسریع میکند.
به عنوان مثال، مطالعهای در سال ۲۰۱۹ با حضور ۷۲ شرکت کننده زن نشان داد که مصرف روزانه مکمل حاوی ۲.۵ گرم کلاژن – همراه با چند ماده مغذی دیگر از جمله بیوتین – برای ۱۲ هفته به طور قابل توجهی هیدراتاسیون، زبری و انعطاف پذیری پوست را بهبود بخشیده است.
مطالعهای دیگر با حضور ۱۱۴ شرکت کننده زن نیز نشان داد که درمان با ۲.۵ گرم پپتیدهای کلاژن برای ۸ هفته به طور قابل توجهی موجب کاهش چین و چروکهای اطراف چشم و افزایش سطوح کلاژن در پوست شده است.
مکملهای کلاژن در اشکال مختلف از جمله پودر و کپسول در دسترس هستند.
۴-کوآنزیم کیو ۱۰
کوآنزیم کیو ۱۰ (CoQ۱۰) یک آنتی اکسیدان است که در بدن تولید میشود. این آنتی اکسیدان نقشی اساسی در تولید انرژی و محافظت در برابر آسیب سلولی ایفا میکند.
پژوهشها نشان داده اند که سطوح کوآنزیم کیو ۱۰ در بدن با افزایش سن کاهش مییابد و استفاده از مکملها بهبود برخی جنبههای سلامت در افراد مسن را نشان داده است.
به عنوان مثال، مطالعهای با حضور ۴۴۳ فرد مسن نشان داد که مصرف مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ و سلنیم طی بیش از ۴ سال کیفیت زندگی کلی افراد را بهبود بخشیده، تعداد مراجعه آنها به بیمارستان را کاهش داده و زوال عملکرد جسمی و روانی را کند کرده است.
مکملهای کوآنزیم کیو ۱۰ به کاهش استرس اکسیداتیو، شرایطی که به واسطه انباشت رادیکالهای آزاد و دیگر مولکولهای واکنشی در بدن که روند پیری و بروز بیماریهای مرتبط با افزایش سن را تسریع میکنند، تعریف میشود.
اگرچه کوآنزیم کیو ۱۰ نتایج امیدوارکنندهای به عنوان یک مکمل ضد پیری نشان داده است، پیش از این که بتوان آن را به عنوان روشی طبیعی برای به تاخیر انداختن پیری توصیه کرد، به مطالعات و شواهد بیشتر در این زمینه نیاز است.
پیش از آغاز مصرف این مکمل یا هر مکمل دیگری با پزشک خود مشورت کنید.
۵-نیکوتینآمید ریبوزید و نیکوتینآمید مونونوکلئوتید
نیکوتینآمید ریبوزید و نیکوتینآمید مونونوکلئوتید پیشسازهایی برای نیکوتینآمید آدنین دینوکلئوتید هستند.
نیکوتینآمید آدنین دینوکلئوتید ترکیبی است که در هر سلول بدن انسان وجود دارد و در فرآیندهای مهمی از جمله متابولیسم انرژی، ترمیم دیانای، و بیان ژن نقش دارد.
سطوح نیکوتینآمید آدنین دینوکلئوتید با افزایش سن کاهش مییابد و تصور میشود این کاهش با تسریع زوال جسمی و ظهور بیماریهای مرتبط با افزایش سن مانند آلزایمر مرتبط است.
مطالعات با حضور سوژههای حیوانی نشان داده اند که مصرف مکملهای حاوی پیشسازهای نیکوتینآمید ریبوزید و نیکوتینآمید مونونوکلئوتید به بازیابی سطوح نیکوتینآمید آدنین دینوکلئوتید و پیشگیری از زوال جسمی کمک میکند.
برخی مطالعات با حضور سوژههای حیوانی و انسانی نتایج مثبت مرتبط با استفاده از مکملهای نیکوتینآمید ریبوزید و نیکوتینآمید مونونوکلئوتید را نشان داده اند، با این وجود، پیش از نتیجه گیری قطعی درباره آثار ضد پیری این دو ترکیب به پژوهشهای بیشتر با حضور سوژههای انسانی نیاز است.
۶-کروسین
کروسین یک رنگدانه کاروتنوئیدی زرد در زعفران است.
مطالعات با حضور سوژههای حیوانی و انسانی نشان داده اند که کروسین فواید سلامت مختلفی از جمله آثار ضد سرطان، ضد التهاب، ضد اضطراب، و ضد دیابت را ارائه میکند.
جدا از خواص بالا، کروسین به واسطه پتانسیل عمل به عنوان یک ترکیب ضد پیری و محافظت در برابر زوال روانی مرتبط با افزایش سن مورد مطالعه قرار گرفته است.
مطالعات آزمایشگاهی و با حضور سوژههای حیوانی نشان داده اند که کروسین به پیشگیری از آسیب عصبی مرتبط با افزایش سن با مهار تولید محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) و گونههای فعال اکسیژن (ROS) که در روند پیری نقش دارند، کمک میکند.
همچنین، کروسین نشان داده است با کاهش التهاب و محافظت در برابر آسیب سلولی ناشی از مواجهه با نور فرابنفش به پیشگیری از پیری در سلولهای پوست انسان کمک میکند.
از آنجایی که زعفران یکی از گرانترین ادویههای جهان است، مصرف یک مکمل زعفران تغلیظ شده روشی مقرون به صرفهتر برای افزایش دریافت کروسین است.
***۶ مکملهای ضد پیری دیگر
جدا از مواردی که در بالا به آنها اشاره شد، مکملهای زیر نیز پتانسیل ضد پیری چشمگیری دارند:
۷-تیانین
ال-تیانین یک اسید آمینه است که به میزان زیاد در برخی انواع چای از جمله چای سبز وجود دارد. این ترکیب ممکن است به محافظت در برابر زوال روانی کمک کند و طی یک مطالعه افزایش طول عمر کرمهای گرد تا حدود ۵ درصد را نشان داد.
۸-رودولیا
این گیاه دارویی دارای خواص ضد التهاب و ضد پیری قوی است. یک مطالعه روی مگسهای میوه نشان داد که درمان با پودر رودولیا طول عمر سوژهها را به طور میانگین ۱۷ درصد افزایش داده است.
۹-سیر
سیر از خواص ضد التهاب و آنتی اکسیدانی قوی برخوردار است. مطالعات آزمایشگاهی و با حضور سوژههای حیوانی نشان داده اند که مصرف مکمل سیر ممکن است از پیری پوست ناشی از مواجهه با نور فرابنفش و بروز چین و چروک پیشگیری کند.
۱۰-آستراگالوس
آستراگالوس ممبراناسوس یک گیاه دارویی کاهنده استرس است که در پزشکی سنتی چینی مورد استفاده قرار میگیرد. این گیاه ممکن است با کاهش استرس اکسیداتیو، افزایش عملکرد ایمنی، و پیشگیری از آسیب سلولی به مبارزه با پیری کمک کند.
۱۱-فیستین
فیستین یک ترکیب فلاونوئیدی است که میتواند به نابودی سلولهای پیر و آسیب دیده کمک کند. مطالعات با حضور سوژههای حیوانی نشان داده اند که این ترکیب ممکن است تعداد سلولهای پیر در بافتها را کاهش داده و طول عمر را افزایش دهد.
۱۲-رزوراترول
رزوراترول یک پلیفنول است که در مواد غذایی مانند انگور، توتها و بادام زمینی وجود دارد که ممکن است با فعال کردن برخی ژنهای خاص به نام سیرتوینها به افزایش طول عمر کمک کند. این ترکیب توانایی خود در افزایش طول عمر مگسهای میوه، مخمرها و نماتدها را نشان داده است.
اگرچه این نتایج امیدوارکننده هستند، اما به پژوهشهای بیشتر با حضور سوژههای انسانی برای درک کامل چگونگی استفاده از این مکملها برای افزایش طول عمر و مقابله با پیری نیاز است.